Przekazanie pakietów medycznych pracownikom na gruncie VAT

» Pakiety medyczne przekazywane nieodpłatnie

Opodatkowaniu VAT podlega generalnie m.in. odpłatne świadczenie usług. Za odpłatne świadczenie usług, skutkujące obowiązkiem wykazania VAT należnego, uznaje się również nieodpłatne świadczenie usług m.in. na cele osobiste pracowników, w tym byłych pracowników, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika (zob. art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT).

Do opodatkowania ww. nieodpłatnych świadczeń stosuje się generalnie taką samą stawkę VAT, jaka byłaby właściwa, gdyby przekazanie świadczenia miało charakter odpłatny.

W wydawanych w ostatnim czasie interpretacjach indywidualnych prezentowany jest niekiedy pogląd, zgodnie z którym regulacje zawarte w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT nie mają zastosowania do czynności, które korzystają ze zwolnienia z VAT.

Jeśli więc przekazanie pakietów medycznych korzysta ze zwolnienia z VAT, to - w świetle ww. stanowiska organów podatkowych - przekazanie tych pakietów nie będzie objęte regulacją zawartą w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT. W konsekwencji podatnik (tu: pracodawca) nie będzie musiał ujmować wartości tych świadczeń w deklaracji VAT. Zaznaczamy jednak, że powyższe nie wynika z przepisów.

Na ten temat pisaliśmy w Biuletynie Informacyjnym nr 4 z 1.02.2017 r. na str. 20-22

» Pakiety medyczne przekazane odpłatnie/częściowo odpłatnie

W przypadku, gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi (zob. art. 8 ust. 2a ustawy o VAT).

Jeżeli podatnik odsprzedaje nabyte uprzednio pakiety medyczne swoim pracownikom, to czynność taka podlega opodatkowaniu VAT na zasadach ogólnych, z uwzględnieniem ustawowych zwolnień.

Jak przykładowo uznał Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 28 października 2016 r., nr IBPP3/4512-460/16-2/EJ:

"(...) Wnioskodawca, nabywając pakiet medyczny, w ramach którego nabywane są korzystające ze zwolnienia usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, we własnym imieniu, ale na rzecz pracowników, ma prawo do korzystania ze zwolnienia od podatku, na mocy art. 43 ust. 1 pkt 19a powołanej ustawy o VAT. (...)"

Dodajmy, że wartość pakietów medycznych (przekazanych pracownikom za odpłatnością lub częściową odpłatnością), która korzysta ze zwolnienia z VAT, wykazywana jest w deklaracji VAT, w poz. 10 "Dostawa towarów oraz świadczenie usług na terytorium kraju, zwolnione od podatku".

Ustalenie podstawy opodatkowania

Organy podatkowe generalnie prezentują pogląd, zgodnie z którym jeśli podatnik kupuje ze środków obrotowych usługę, a następnie odsprzedaje ją pracownikowi np. za połowę ceny, to musi zapłacić VAT od wartości rynkowej usługi, a nie wyłącznie od kwoty płaconej przez pracownika (tak uznał np. Minister Finansów w interpretacji indywidualnej m.in. z 18 marca 2016 r., nr PT8.8101.77.2016/PBD). Swoje stanowisko organy podatkowe wywodzą z treści art. 32 ustawy o VAT. Krótko przypomnijmy, że na podstawie tego przepisu, organ podatkowy może określić podstawę opodatkowania zgodnie z wartością rynkową, jeżeli okaże się, że związek między nabywcą a sprzedawcą miał wpływ na ustalenie wynagrodzenia z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług i nastąpiło np. zaniżenie kwoty VAT należnego. Mowa tu m.in. o sytuacji, gdy między nabywcą a sprzedawcą zachodzą powiązania wynikające z umowy o pracę.

Naszym zdaniem, w przypadku pakietów medycznych, odsprzedawanych pracownikom po cenie niższej niż rynkowa, nie powinien mieć zastosowania ww. art. 32 ustawy o VAT. Wynika to z faktu, iż przy zakupie pakietów medycznych VAT naliczony nie wystąpił, a ich "odsprzedaż" pracownikom nie wiąże się z koniecznością wykazania VAT należnego (usługa korzysta bowiem ze zwolnienia z VAT). W związku z odsprzedażą pracownikom pakietów medycznych po preferencyjnej cenie nie wystąpi więc ewentualne uszczuplenie należności publicznoprawnych. Z tego względu uważamy, że przy ustalaniu podstawy opodatkowania VAT (np. w celu wykazania tej "odsprzedaży" w deklaracji VAT) zasadne jest przyjąć rzeczywistą kwotę zapłaty z tytułu sprzedaży, tj. kwotę faktycznie należną od nabywcy (pracownika).