Ogólne zasady wystawiania faktur

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT, zwalnia się z VAT sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży (bez podatku) nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200.000 zł; jest to tzw. zwolnienie podmiotowe. Ze zwolnienia tego nie mogą korzystać podatnicy dokonujący dostaw niektórych towarów (np. nowych środków transportu) oraz świadczący niektóre usługi (np. prawnicze, część usług doradczych) - patrz: art. 113 ust. 13 ustawy o VAT.

Innym rodzajem zwolnień są tzw. zwolnienia przedmiotowe (tzn. przysługujące dostawom konkretnych towarów lub świadczeniu niektórych usług). Zostały one określone w art. 43 ust. 1 ustawy o VAT oraz w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień (Dz. U. z 2015 r. poz. 736 ze zm.).

Podatnik, który korzysta z podmiotowego lub przedmiotowego zwolnienia z VAT, nie ma m.in. obowiązku wystawiania faktur (patrz: art. 106b ust. 2 ustawy o VAT). Jeżeli jednak nabywca zgłosi żądanie wystawienia faktury w terminie 3 miesięcy (licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty), wówczas także podatnik zwolniony z VAT musi wystawić fakturę z tytułu dostawy towaru, wykonania usługi lub otrzymania całości/części zapłaty. Obowiązek wystawienia faktury przez podatnika zwolnionego z VAT występuje zatem wyłącznie na wniosek nabywcy zgłoszony w ww. terminie.

UWAGA! Niektórych usług nie trzeba dokumentować fakturą nawet wówczas, gdy nabywca wystąpi z żądaniem jej wystawienia (dot. np. usług najmu świadczonych na rzecz osób prywatnych - szczegółowo o dokumentowaniu takich usług pisaliśmy w Biuletynie Informacyjnym nr 30 z 20 października 2015 r.).

Pisaliśmy o tym w Biuletynie Informacyjnym nr 30 z 20.10.2015 r. na str. 21-26

Zaznaczamy też, że podatnik, który korzysta z podmiotowego lub przedmiotowego zwolnienia z VAT, jest zobowiązany wystawić fakturę - na zasadach wskazanych powyżej - na żądanie nabywcy także w przypadku, gdy sprzedaż na rzecz osób fizycznych oraz rolników ryczałtowych ewidencjonuje za pośrednictwem kasy fiskalnej (na warunkach przewidzianych dla tego sposobu ewidencjonowania sprzedaży).

Termin wystawienia faktury

W przypadku, gdy nabywca zażąda wystawienia faktury, podatnik zwolniony z VAT ma obowiązek wystawić ją nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wykonano usługę lub otrzymano całość lub część zapłaty (jeżeli żądanie wystawienia faktury zostało zgłoszone do końca miesiąca, w którym ww. zdarzenie nastąpiło). Natomiast, jeżeli żądanie to zostało zgłoszone po ww. terminie - fakturę należy wystawić nie później niż 15. dnia od dnia zgłoszenia tego żądania (patrz: art. 106i ust. 6 ustawy o VAT).