Likwidacja firmy a rozwiązanie zawartych umów

Zanim przedsiębiorca podejmie decyzję o zakończeniu prowadzenia działalności swojej firmy zobowiązany jest zwrócić uwagę na umowy podpisane, np. z kontrahentami. Z reguły umowy z kontrahentami zawierają odpowiednie regulacje dotyczące okresu ich wypowiedzenia. Nawet jeżeli przepisy nie nakazują wypowiedzenia umowy w formie pisemnej to, w celu uniknięcia późniejszych nieporozumień, warto zrobić to w tej formie. Zgodnie z art. 77 § 2 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 380 ze zm.), jeżeli umowa zawarta została w formie pisemnej, dokumentowej lub elektronicznej, to odstąpienie od niej albo jej wypowiedzenie wymaga formy dokumentowej (chyba że ustawa lub umowa zastrzega inną formę).

Przykładowo przy najmie, jeżeli umowa zawarta była na czas nieoznaczony, to najemca może wypowiedzieć najem z zachowaniem terminów umownych, a w razie ich braku - z zachowaniem terminów ustawowych. Ustawowe terminy wypowiedzenia najmu są następujące:

• gdy czynsz jest płatny w odstępach czasu dłuższych niż miesiąc, najem można wypowiedzieć najpóźniej na trzy miesiące naprzód na koniec kwartału kalendarzowego,
   
• jeżeli czynsz jest płatny miesięcznie - na miesiąc naprzód na koniec miesiąca kalendarzowego,
   
• kiedy czynsz jest płatny w krótszych odstępach czasu - na trzy dni naprzód,
   
• gdy najem jest dzienny - na jeden dzień naprzód.

Natomiast w sytuacji, gdy czas trwania najmu jest oznaczony najemca może wypowiedzieć najem w wypadkach określonych w umowie najmu. Po zakończeniu najmu najemca zobowiązany jest zwrócić rzecz w stanie niepogorszonym, z tym że nie ponosi on odpowiedzialności za zużycie rzeczy będące następstwem prawidłowego używania.

Wskazane uregulowania mają zastosowanie także w odniesieniu do dzierżawy.

Przy umowie użyczenia zawartej na czas nieoznaczony, użyczenie kończy się, gdy biorący uczynił z rzeczy użytek odpowiadający umowie albo gdy upłynie czas, w którym mógł ten użytek uczynić. Po zakończeniu użyczenia biorący do używania zobowiązany jest zwrócić użyczającemu rzecz w stanie niepogorszonym. W tym przypadku również biorący nie ponosi odpowiedzialności za zużycie rzeczy będące następstwem prawidłowego używania.

Jeśli zaś chodzi o umowy zlecenia, to zleceniodawca ma możliwość wypowiedzenia takiej umowy w każdym momencie. Z tym, że powinien on zwrócić przyjmującemu zlecenie wydatki, które ten poczynił w celu należytego wykonania zlecenia. W razie zlecenia odpłatnego konieczne jest wypłacenie przyjmującemu zlecenie części wynagrodzenia odpowiadającego jego dotychczasowym czynnościom, a jeżeli wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, należy też naprawić szkodę. Tak samo przyjmujący zlecenie może je wypowiedzieć w każdym czasie. Jednakże gdy zlecenie jest odpłatne, a wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, przyjmujący zlecenie jest odpowiedzialny za szkodę.