Moment ujęcia w kosztach podatkowych wstępnej opłaty leasingowej

Spółka z o.o. zawarła umowę leasingu operacyjnego. Kiedy powinna wstępną opłatę leasingową zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów - jednorazowo w dacie poniesienia, czy w czasie, tak jak dla celów bilansowych?

Zasadniczo wstępna opłata leasingowa uznawana jest za koszt podatkowy, potrącalny jednorazowo w dacie poniesienia. Jeżeli jednak opłata ta dla celów bilansowych jest rozliczana w kosztach w czasie, to w taki sam sposób - zdaniem organów podatkowych - powinna być rozliczana dla celów podatku dochodowego.

Wstępna opłata leasingowa kwalifikowana jest do tzw. kosztów pośrednich. Koszty takie są generalnie potrącalne w dacie poniesienia (jeżeli dotyczą one okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą). Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się tu dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), a w razie ich braku - na podstawie innego dowodu (z wyjątkiem sytuacji, gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów). Tak wynika z art. 15 ust. 4d i 4e updop.

Aktualnie w praktyce, także organów podatkowych, prezentowany jest pogląd, w myśl którego wstępna opłata leasingowa (pierwsza opłata leasingowa, czynsz inicjalny), mająca charakter samoistny i bezzwrotny, nieprzypisana do poszczególnych rat leasingowych uiszczanych w trakcie trwania umowy, warunkująca zawarcie umowy leasingu, stanowi koszt jednorazowy w dacie poniesienia. Opłaty takiej nie trzeba zatem rozliczać w kosztach podatkowych proporcjonalnie do czasu trwania umowy leasingu. Jednocześnie organy podatkowe uważają, że jeżeli wstępna opłata leasingowa jest dla celów bilansowych rozliczana w kosztach w czasie, to w taki sam sposób (tj. w czasie) powinna być ona ujmowana w kosztach uzyskania przychodów. Tak uznał np. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 11 stycznia 2016 r., nr IBPB-1-3/4510-525/15/AW: "(...) jeżeli zgodnie z zasadami zawartymi w ustawie o rachunkowości, poniesione koszty z tytułu wstępnej opłaty leasingowej, Spółka bilansowo rozlicza w czasie, to analogicznie opłaty te, stanowiące w rozumieniu updop pośrednie koszty uzyskania przychodu, powinny być w taki sam sposób (w szczególności w takim samym okresie czasu) zaliczane do kosztów uzyskania przychodów dla celów podatkowych".

Zatem, jeżeli dla celów bilansowych wstępna opłata leasingowa jest ujmowana w kosztach w czasie, to można się spodziewać, że jej jednorazowe zaliczenie do kosztów podatkowych może zostać zakwestionowane.