Wykonywanie robót budowlanych

Jesteśmy spółką jawną, której przedmiotem działalności są usługi budowlane. W okresie od stycznia do końca marca 2016 r. wykonywaliśmy jedną z takich usług. Protokół odbioru robót budowlanych został podpisany 11 kwietnia br. Kiedy powstał przychód z tego tytułu?

Przychód powstał w dacie odbioru robót potwierdzonego sporządzonym na tę okoliczność protokołem, o ile wcześniej nie została wystawiona faktura lub uregulowana należność.

U podatników dokonujących sprzedaży usług, zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 14 ust. 1c updof, za datę powstania przychodu z działalności gospodarczej uważa się dzień wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności. Przy określaniu daty powstania przychodu istotne jest, które z wymienionych zdarzeń wystąpi najwcześniej. Ustawodawca nie wyjaśnia, który moment należy uznać za wykonanie usługi budowlanej. W praktyce na potrzeby PIT przyjmuje się, że usługę uważa się za wykonaną, gdy dokonany zostanie odbiór techniczny robót budowlanych, potwierdzony protokołem odbioru.

Ministerstwo Finansów potwierdziło słuszność tego poglądu w piśmie nadesłanym 26 czerwca 2014 r. do naszego Wydawnictwa. W piśmie tym czytamy, że: "(...) zgodnie z art. 14 ust. 1c ustawy o PIT oraz art. 12 ust. 3a ustawy o CIT przychód z tytułu świadczenia usług powstaje w dniu wykonania usługi lub jej częściowego wykonania, nie później jednak niż w dniu wystawienia faktury albo uregulowania należności, za wyjątkiem usług rozliczanych w okresach rozliczeniowych.

Moment wykonania usługi w przypadku usług budowlanych określa się na podstawie dokumentów potwierdzających ich przyjęcie i wykonanie. Jednym z takich dokumentów może być protokół zdawczo-odbiorczy, w którym inwestor m.in. potwierdza wykonanie przez wykonawcę uzgodnionych wcześniej prac.

Jeżeli umowy o świadczenie usług budowlanych zawierają zapisy dotyczące sposobu realizacji inwestycji, harmonogramu prac oraz warunków odbioru poszczególnych etapów wykonanych robót, a z umowy wynika, że rozliczenie inwestycji następować będzie w określonych etapach, których wykonanie będzie potwierdzone protokołem zdawczo-odbiorczym, wówczas należy uznać protokół za dokument potwierdzający częściowe wykonanie usługi. W konsekwencji potwierdzenie wykonania usługi określi moment uzyskania przychodu.

Jeżeli natomiast z umowy wynika, że odbiór i rozliczenie zrealizowanych robót nastąpi po ukończeniu całościowej inwestycji budowlanej, bez odbiorów »częściowych« i rozliczeń za poszczególne etapy wykonanych prac, wówczas przychód powstanie w momencie całkowitego zakończenia i rozliczenia inwestycji, nie później niż w dniu wystawienia faktury albo uregulowania należności.

Moment wykonania usługi budowlanej lub budowlano-montażowej na gruncie ustaw o podatkach dochodowych ustala się niezależnie od regulujących to zagadnienie przepisów ustawy o VAT".

Wobec tego, o ile w opisanym stanie faktycznym wcześniej nie została wystawiona faktura lub uregulowana należność, to przychód powstał w dacie odbioru robót potwierdzonego sporządzonym na tę okoliczność protokołem, tj. w kwietniu 2016 r.