podatek VAT, podatek dochodowy, ulgi, odliczenia, zwolnienia podatkowe
lupa
A A A

Firmowe przychody i koszty - wybrane zagadnienia z zakresu PIT i CIT - Dodatek nr 6 do Przeglądu Podatku Dochodowego nr 6 (606) z dnia 20.03.2024

Zapłata przez przedsiębiorcę kary za odstąpienie od umowy

Podatnik zawarł umowę na dostawę wyrobów własnej produkcji. Ustalona cena stała się nieopłacalna, a realizacja umowy przyniesie większe straty niż wynosi kara za odstąpienie. Czy wartość kary będzie mógł uwzględnić w kosztach podatkowych?

Stanowiska organów podatkowych i sądów administracyjnych odnośnie podatkowych skutków zapłaty kary za odstąpienie od umowy są rozbieżne.

Możliwość wprowadzenia do umowy zapisów na wypadek odstąpienia od umowy jest prawnie dopuszczalna. Jak stanowi art. 396 Kodeksu cywilnego, jeżeli zostało zastrzeżone, że jednej lub obu stronom wolno od umowy odstąpić za zapłatą oznaczonej sumy (odstępne), oświadczenie o odstąpieniu jest skuteczne tylko wtedy, gdy zostało złożone jednocześnie z zapłatą odstępnego. Należy zauważyć, że kara za odstąpienie nie jest tożsama z karą umowną ani odszkodowaniem z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług. W rezultacie koszt z tytułu odstępnego nie podlega wykluczeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 19 updof. Oznacza to, że o możliwości podatkowego rozliczenia kwoty wynikającej z odstąpienia lub przedterminowego rozwiązania umowy przez podatnika decyduje ocena takiego kosztu w kontekście art. 22 ust. 1 updof. Spełnienie przesłanek określonych w tym przepisie pozwala uznać taki koszt, lub go nie uznać, za koszt uzyskania przychodu.

W praktyce organy podatkowe i sądy administracyjne przeprowadzając taką analizę, często zajmują odmienne stanowiska. Przykładowo w wyroku NSA z 21 czerwca 2023 r., sygn. akt II FSK 68/21 czytamy: "(...) racjonalny ustawodawca wymienia wśród kar umownych wyłączonych z kosztów uzyskania przychodów jedynie te z tytułu zwłoki w dostarczaniu towaru wolnego od wad lub zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług, to należy przyjąć, że kary umowne za odstąpienie od umowy dostawy towarów mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, o ile spełniają przesłanki określone w art. 22 ust. 1 u.p.d.o.f.". Dokonując oceny w kontekście tego przepisu, Sąd uznał, że wskutek zmiany okoliczności konieczna może być zmiana pierwotnie racjonalnej decyzji przedsiębiorcy. Działania podjęte w celu ograniczenia strat, jakie przynosi realizacja umowy, służą zachowaniu lub zabezpieczeniu źródeł przychodów. W rezultacie wydatki na zapłatę odstępnego można zakwalifikować do kosztów podatkowych w rozumieniu art. 22 ust. 1 updof. Z kolei organy podatkowe uznają, że minimalizacja strat nie jest tożsama z realizacją celu w postaci osiągania przychodów ani zachowania albo zabezpieczania ich źródła. Tym samym w ich ocenie z uwagi na niespełnienie przesłanek ustawowych kara za odstąpienie od umowy nie stanowi kosztu podatkowego (por. interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 8 grudnia 2022 r., nr 0111-KDIB1-3.4010.842.2022.1.JG, która została wydana w oparciu o przepisy ustawy o CIT, ale zawarte w niej rozstrzygnięcie jest aktualne także na gruncie ustawy o PIT).

W sytuacji podatnika można więc zalecić wystąpienie do organu podatkowego o wydanie interpretacji przepisów podatkowych w indywidualnej sprawie. Jeśli organ podatkowy zaneguje prawo do rozliczenia odstępnego w kosztach podatkowych, możliwe będzie dochodzenie zmiany tego stanowiska na drodze sądowej.

 Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz,
wejdź do serwisu
www.PodatekDochodowy.pl » 
Więcej w zasobach płatnych

Serwis Głównego Księgowego

Gazeta Podatkowa

Terminarz

październik 2024
PN WT ŚR CZ PT SO ND
1
2
3
4
5
6
8
9
11
12
13
14
16
17
18
19
20
22
23
24
26
27
28
29
30
sklep.gofin.pl - RABATY, NAGRODY, PROMOCJE
NEWSLETTERY
Fachowe czasopisma - PoznajProdukty.gofin.pl
PODATEK VAT - zasady rozliczania i weryfikacji
PODATEK DOCHODOWY - przychody, koszty, środki trwałe, amortyzacja, leasing
Ordynacja podatkowa czyli o: kontroli, zobowiązaniach oraz interpretacji podatkowej
Przydatne linki
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.