Zasady stosowania

Odliczenia wpłat na fundusz remontowy, wydatków na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym wydatki zostały poniesione. Z kolei odliczenia wydatków na nabycie zabytku nieruchomego dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok, w którym po raz pierwszy na rzecz tego zabytku nieruchomego poniesiono wydatki na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane.

W przypadku gdy kwota rocznego dochodu/przychodu jest niższa niż kwota przysługującego odliczenia, podatnik może odliczać kwotę nieznajdującą pokrycia w rocznym dochodzie/przychodzie maksymalnie przez sześć kolejnych lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym dokonano odliczenia po raz pierwszy.

W przypadku małżonków, między którymi istnieje wspólność majątkowa, ulga może być odliczana w częściach równych lub w dowolnej proporcji ustalonej przez małżonków - bez względu na to, czy dokument potwierdzający poniesienie wydatku został wystawiony na jednego z nich bądź na obojga małżonków.

Jeżeli podatnik po zakończonym roku podatkowym, w którym dokonał odliczeń, otrzyma zwrot wydatków, musi je doliczyć do dochodu za rok podatkowy, w którym otrzymał ten zwrot.

Z poradnika wynika, że podatnik nie skorzysta z odliczenia, w razie zaistnienia jednej z wymienionych okoliczności:

• dokonał już odliczenia omawianej ulgi w innym zeznaniu podatkowym składanym za rok, w którym poniósł wydatek na zabytek, np. gdy złożył PIT-28 i skorzystał z ulgi na zabytki, nie może odliczyć tych samych wydatków w PIT-37,
• odliczył poniesione wydatki w ramach innej ulgi, np. ulgi termomodernizacyjnej,
• wydatki zostały mu w jakikolwiek sposób zwrócone.

Wychodząc poza treść wyjaśnień zawartych w omawianym poradniku, warto dodać uzupełniająco, że:

1) ulga dotyczy zabytków nieruchomych, przez które należy rozumieć zabytki nieruchome, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. c-e ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, czyli:

• dzieła architektury i budownictwa,
• dzieła budownictwa obronnego,
• obiekty techniki, a zwłaszcza kopalnie, huty, elektrownie i inne zakłady przemysłowe,

2) ulga na zabytki ma zastosowanie do wydatków poniesionych po 31 grudnia 2021 r. (art. 67 ust. 1 ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - Dz. U. poz. 2105 ze zm.),

3) ulga ma charakter indywidualny, co w przypadku podatników pozostających w związku małżeńskim oznacza, że każdy z małżonków ma prawo do odliczenia wydatków w granicach ustalonego limitu,

4) dla każdej kategorii wydatków objętych ulgą na zabytki datę poniesienia wydatku ustala się w inny sposób - podany w art. 26hb ust. 3 updof; i tak, w przypadku:

• wpłat na fundusz remontowy - datą poniesienia wydatku jest dzień zapłaty należności,
• wydatków na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane - za datę poniesienia tych wydatków uważa się dzień wystawienia faktury,
• odpłatnego nabycia zabytku - za datę poniesienia wydatku przyjmuje się dzień nabycia własności,

5) odliczeniu w ramach ulgi na zabytki nie podlegają wydatki, które wykraczają poza zakres prac i robót określonych w pozwoleniu wojewódzkiego konserwatora zabytków lub zaleceniach konserwatorskich (art. 26hb ust. 9 pkt 3 updof),

6) w przypadku skorzystania z odliczenia wydatków, o których mowa w art. 26hb ust. 1 updof, stanowiących odpisy amortyzacyjne od środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, nie stosuje się przepisu art. 23 ust. 1 pkt 45 updof (art. 26hb ust. 11 updof).