Ubezpieczenie OC w przypadku samochodu stanowiącego współwłasność przedsiębiorcy

1) Na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej podatnik wykorzystuje prywatny samochód, którego jest współwłaścicielem. Czy może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów opłaconą składkę na ubezpieczenie OC? Jeśli tak, to w jakiej wysokości?

Podatnik jako współwłaściciel prywatnego samochodu osobowego wykorzystywanego na potrzeby prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, nie może zaliczyć w całości do kosztów uzyskania przychodów składki na ubezpieczenie OC dotyczącej tego auta. Będzie ona kosztem w wysokości 20% wydatków faktycznie poniesionych przez podatnika.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 46 updof, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów poniesionych wydatków z tytułu kosztów używania, stanowiącego własność podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, samochodu osobowego niebędącego składnikiem majątku, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 updof, oraz składek na ubezpieczenie takiego samochodu. Wydatki te i składki w wysokości 20% stanowią jednak koszty uzyskania przychodów pod warunkiem, że samochód ten jest wykorzystywany również do celów związanych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika.

Z literalnego brzmienia tego przepisu wynika, że składki na ubezpieczenie prywatnego samochodu osobowego przedsiębiorcy mogą stanowić koszt uzyskania przychodu wówczas, gdy samochód ten stanowi własność podatnika. Jednocześnie ustawa o PIT nie wskazuje, co należy rozumieć pod pojęciem własności. Jednak naszym zdaniem, rozliczenie w kosztach podatkowych składek na ubezpieczenie OC dotyczących takiego samochodu, nie powinno być różnicowane w zależności od tego, czy stanowi on własność czy współwłasność podatnika. Potwierdził to Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 19 marca 2019 r., nr 0115-KDIT3.4011.38.2019.1.PSZ. Czytamy w niej, że: "(...) zarówno wtedy gdy samochód stanowi własność przedsiębiorcy, jak i wtedy gdy jest przedmiotem współwłasności, wydatki eksploatacyjne na samochód osobowy, który nie jest w działalności składnikiem majątku, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, będą podlegały zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów w wysokości 20%. Dodatkowo należy podkreślić, że sam fakt, iż przedsiębiorca jest właścicielem czy też współwłaścicielem samochodu osobowego nie uprawnia go do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej 20% wydatków związanych z używaniem i ubezpieczeniem tego pojazdu. Podatnik musi faktycznie ponosić wydatki eksploatacyjne dotyczące samochodu, który nie tylko służy jego celom osobistym, ale także celom związanym z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą".

2) Podatnik posiada 50% udział we własności samochodu osobowego, który wprowadził do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Czy może uwzględnić w kosztach podatkowych składkę na ubezpieczenie OC samochodu, w przypadku gdy ubezpieczenie to wykupił drugi współwłaściciel (ojciec podatnika)?

Podatnik nie poniósł wydatku na zakup polisy ubezpieczenia, a więc nie stanowi ona kosztu uzyskania przychodu związanego z prowadzoną przez niego działalnością.

Gdy samochód stanowi środek trwały, możliwe jest uznanie za koszt uzyskania przychodów wydatku poniesionego w związku z opłaceniem ubezpieczenia OC samochodu. W kontekście przedstawionego pytania trzeba jednak pamiętać, że kosztami uzyskania przychodów w rozumieniu art. 22 ust. 1 updof są takie koszty, niewymienione w art. 23 updof, które zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. W świetle tej definicji istotne jest, aby koszt został poniesiony przez podatnika, tzn. spowodował zmniejszenie jego aktywów.

W analizowanym przypadku polisę ubezpieczenia samochodu wykupił drugi współwłaściciel i on poniósł związany z tym wydatek. Oznacza to, że warunek poniesienia kosztu przez podatnika nie został spełniony. W rezultacie nie ma podstaw, by uwzględnił koszt tego ubezpieczenia w kosztach uzyskania przychodów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.