Podstawa wymiaru składek ZUS pracowników oddelegowanych do pracy za granicę

Jeżeli pracownik został oddelegowany do pracy za granicę i w tym czasie podlega polskim przepisom ubezpieczeniowym, z podstawy wymiaru składek ZUS można mu wyłączyć część wynagrodzenia w wysokości równowartości diety z tytułu podróży zagranicznej za każdy dzień pobytu za granicą. Zasadę tę stosuje się jednak tylko wtedy, gdy podlegający oskładkowaniu przychód pracownika w danym miesiącu jest wyższy niż prognozowane przeciętne wynagrodzenie miesięczne.

Podstawę wymiaru składek ZUS dla pracowników, również tych oddelegowanych do pracy za granicę, stanowi przychód w rozumieniu przepisów o PDOF, osiągany z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. Jednak w przypadku pracowników delegowanych za granicę, których przychód jest wyższy niż prognozowane przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy, z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wyłączona jest część wynagrodzenia w wysokości równowartości diety przysługującej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, za każdy dzień pobytu. Wysokość tej diety określają przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej.

Taka zasada ustalania podstawy wymiaru składek dla niektórych pracowników oddelegowanych do pracy za granicę wynika z § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1949), zwanego rozporządzeniem składkowym. Jednak przepis ten zastrzega równocześnie, że ustalona w taki sposób podstawa wymiaru składek ma ubezpieczenia społeczne pracowników delegowanych do pracy za granicę nie może być niższa od kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

W 2018 r. prognozowane przeciętne wynagrodzenie miesięczne wynosi 4.443 zł. W przypadku więc, gdy w 2018 r. przychód takiego pracownika za dany miesiąc jest wyższy niż 4.443 zł, pracodawca powinien naliczyć mu składki na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru ustalonej zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia składkowego, nie niższej niż 4.443 zł. Jeśli natomiast pracownik uzyska w danym miesiącu przychód niższy niż 4.443 zł, wówczas podstawę wymiaru składek społecznych będzie stanowił faktycznie uzyskiwany przez niego przychód.

Warto pamiętać, że ustalając czy § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia składkowego będzie mieć zastosowanie w konkretnym przypadku, należy brać pod uwagę łączny przychód uzyskany przez pracownika w danym miesiącu. Bez znaczenia jest, czy praca za granicą była wykonywana przez cały miesiąc, czy tylko przez część miesiąca. Zasadę wynikającą z ww. przepisu należy także stosować odpowiednio przy ustalaniu podstawy wymiaru składek osób wykonujących umowę zlecenia za granicą, których przychód w danym miesiącu jest wyższy niż prognozowane przeciętne wynagrodzenie miesięczne.