Praca w niedziele i święta w placówkach handlowych w 2018 r.

W stanie prawnym obowiązującym do końca lutego 2018 r. praca w niedzielę w placówkach handlowych jest niedozwolona tylko wówczas, gdy w tym dniu przypada święto wymienione w ustawie z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy (Dz. U. z 2015 r. poz. 90).

Od 1 marca 2018 r. w tej kwestii zajdą zmiany. Zostanie to dokonane za sprawą ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni. Ustawa ta będzie miała zastosowanie do przedsiębiorców w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2017 r. poz. 2168 ze zm.), prowadzących zarobkową działalność handlową.

Zgodnie z art. 5 ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni, w niedziele i święta w placówkach handlowych będzie obowiązywał zakaz:

• handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem,
   
• powierzania pracownikowi lub zatrudnionemu wykonywania pracy w handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem.

Wspomniany zakaz będzie dotyczył pracowników zatrudnionych w ramach stosunku pracy (w tym pracowników tymczasowych) oraz osób wykonujących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych (np. zlecenia). Przedmiotowo obejmie on placówki handlowe zdefiniowane w art. 3 pkt 1 ww. ustawy. Zalicza się do nich obiekty, w których jest prowadzony handel oraz są wykonywane czynności związane z handlem, w szczególności: sklepy, stoiska, stragany, hurtownie, składy węgla, składy materiałów budowlanych, domy towarowe, domy wysyłkowe, biura zbytu - jeżeli w takich placówkach praca jest wykonywana przez pracowników lub zatrudnionych.

Docelowo zakaz pracy w handlu będzie obowiązywał we wszystkie niedziele, z wyjątkiem:

• kolejnych dwóch niedziel poprzedzających pierwszy dzień Bożego Narodzenia,
   
• niedzieli bezpośrednio poprzedzającej pierwszy dzień Wielkiej Nocy,
   
• ostatniej niedzieli przypadającej w styczniu, kwietniu, czerwcu i sierpniu, o ile w taką niedzielę nie przypadnie święto.

Omawiany zakaz będzie wprowadzany stopniowo, w swojej pełnej wersji zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2020 r. (patrz: tabela). Ponadto ustawa o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni przewiduje szereg wyjątków od zakazu pracy w handlu w święta, wskazanych w art. 6 tej ustawy. Zakaz nie będzie obowiązywał m.in.:

• na stacjach paliw płynnych,
   
• w kwiaciarniach,
   
• zakładach leczniczych dla zwierząt,
   
• w placówkach handlowych w zakładach hotelarskich,
   
• w placówkach handlowych w zakładach prowadzących działalność w zakresie kultury, sportu, oświaty, turystyki i wypoczynku,
   
• w sklepach internetowych i na platformach internetowych.

Zakaz wykonywania pracy w handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem w niedziele i święta będzie dotyczył pracownika lub zatrudnionego na podstawie umowy cywilnoprawnej w okresie 24 kolejnych godzin przypadających między godziną 24⁰⁰ w sobotę a godziną 24⁰⁰ w niedzielę i między godziną 24⁰⁰ w dniu bezpośrednio poprzedzającym święto a godziną 24⁰⁰ w święto.

Zgodnie z ustawą o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni, zakaz pracy w handlu będzie dotyczył również Wigilii Bożego Narodzenia oraz Wielkiej Soboty - w te dni praca w handlu będzie dopuszczalna tylko do godziny 14⁰⁰.

Za złamanie zakazu pracy w handlu w niedzielę i (od godz. 1400) w Wigilię Bożego Narodzenia oraz w Wielką Sobotę będzie groziła grzywna od 1.000 zł do 100.000 zł.