W 2018 r. upływa limit czasowy zatrudniania na czas określony

W dniu 22 lutego 2016 r. zaczęły obowiązywać zasady zatrudniania na podstawie umowy lub umów na czas określony. Ustawa nowelizująca Kodeks pracy z dnia 25 czerwca 2015 r. (Dz. U. poz. 1220), która weszła w życie z tym dniem, wprowadziła dwa nowe limity zatrudniania na czas określony:

• czasowy, wyrażający się w ustanowieniu maksymalnie 33-miesięcznego okresu zatrudniania na podstawie umowy lub umów na czas określony między tymi samymi stronami,
   
• ilościowy, poprzez ograniczenie liczby umów o pracę na czas określony między tymi samymi stronami do trzech.

Bieg limitu czasowego w stosunku do umów na czas określony trwających w dniu 22 lutego 2016 r., rozpoczął się od tego dnia. W takiej sytuacji, zgodnie z potocznymi zasadami liczenia terminów stosowanymi w prawie pracy, 33 miesiące zatrudnienia na czas określony, przy założeniu, że zatrudnienie jest nieprzerwane, mija 21 listopada 2018 r. (termin liczony potocznie kończy się w dniu poprzedzającym dzień odpowiadający początkowemu dniowi terminu). W ostatnim okresie w piśmiennictwie z zakresu prawa pracy pojawiły się jednak inne koncepcje liczenia 33-miesięcznego limitu. Wskazywały one na konieczność ścisłego stosowania cywilistycznych zasad obliczania terminów wynikających z Kodeksu cywilnego. Uwzględniając te zasady, w tym art. 112 Kodeksu cywilnego, 33 miesiące zatrudnienia terminowego upływa wcześniej, bo już 7 listopada 2018 r. Ponieważ umowy na czas określony trwające dłużej niż dopuszczalny limit, z dniem następnym po jego przekroczeniu stają się umowami na czas nieokreślony, nasze Wydawnictwo zwróciło się do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej o rozstrzygnięcie spornej kwestii. Resort pracy w swojej odpowiedzi przychylił się do koncepcji stosowania potocznych zasad liczenia terminów, wskazując 21 listopada 2018 r. jako datę upływu 33-miesięcznego limitu zatrudniania na czas określony w przypadku, gdy liczony on jest od 22 lutego 2016 r., a zatrudnienie trwa nieprzerwanie. W wyjaśnieniu Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 16 lutego 2016 r. czytamy:

"(...) Dopuszczalny 33-miesięczny okres zatrudnienia na podstawie umowy/umów o pracę na czas określony należy, zdaniem Departamentu, obliczać z uwzględnieniem orzecznictwa sądowego dotyczącego ustalania okresu zatrudnienia pracownika. (...) W uzasadnieniach tych orzeczeń podniesiono, między innymi, że w prawie pracy ustanowione są odrębne od cywilnych reguły liczenia terminów (okresów), zwłaszcza w związku z wprowadzeniem ustawowych okresów i terminów wypowiedzenia umów, w celu doprowadzenia do takiego stanu, by dzień, w którym zwyczajowo zatrudnia się pracowników, nie nakładał się (nie pokrywał się) na dzień, w którym rozwiązuje się stosunek pracy, a jedynie dzień ten bezpośrednio poprzedzał. Prawidłowość tą należy mieć na względzie także wtedy, gdy nie dochodzi do rozwiązania stosunku pracy, a jedynie powstaje potrzeba ustalenia upływu okresu pracy o znanej długości. (...) staż pracy oblicza się w latach, miesiącach i dniach, przy przyjęciu, że termin upływa w przeddzień dnia odpowiadającego nazwie dnia początkowego, następnie sumuje się lata, sumuje się miesiące i przelicza je na lata z uwzględnieniem, że 12 miesięcy pracy to jeden rok, sumuje się także dni i przelicza na miesiące, z uwzględnieniem, że 30 dni równa się jednemu miesiącowi.

Zdaniem Departamentu oznacza to, że jeżeli umowa o pracę na czas określony została zawarta od dnia 22 lutego 2016 r. albo trwa już w tym dniu, to nieprzerwany 33-miesięczny dopuszczalny okres zatrudnienia na podstawie takiej umowy liczony od tego dnia mija w dniu 21 listopada 2018 r. Natomiast jeżeli z pracownikiem zawarto kilka umów na czas określony i występują między nimi przerwy, to dla ustalenia, kiedy miną dopuszczalne 33 miesiące zatrudnienia pracownika, należy sumować pełne kolejne nieprzerwane miesiące zatrudnienia pracownika na podstawie takich umów, przyjmując, że okres miesiąca upływa w dniu poprzedzającym dzień, który datą odpowiada początkowemu dniowi okresu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było - w ostatnim dniu tego miesiąca (...). Należy także zsumować dni "wystające" poza pełne miesiące, przyjmując 30 dni za jeden miesiąc. (...)"