Rozliczenie inwestycji w obcym środku trwałym

Na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej firma zawiera umowy najmu nieruchomości. W celu ich dostosowania i adaptacji do swoich wymagań ponosi określone nakłady klasyfikowane w podatku dochodowym jako inwestycje w obcych środkach trwałych. Po zakończeniu umów najmu lub ich wcześniejszym rozwiązaniu z przyczyn ekonomicznych, firma pozostawia w wynajmowanych nieruchomościach poczynione tam inwestycje, które zazwyczaj w tym momencie nie są w całości zamortyzowane dla celów podatkowych. Niezamortyzowana wartość inwestycji w obcym środku trwałym zostaje przekazana nieodpłatnie wynajmującemu po zakończeniu lub rozwiązaniu umowy najmu. Czy wartość ta może stanowić firmowe koszty podatkowe?

"(...) Stosownie do art. 15 ust. 6 updop, kosztem (...) są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z przepisami art. 16a-16m, z uwzględnieniem art. 16.

Na podstawie art. 16a ust. 2 pkt 1 updop, amortyzacji podlegają również, z zastrzeżeniem art. 16c, niezależnie od przewidywanego okresu używania, przyjęte do używania inwestycje w obcych środkach trwałych, zwane dalej »inwestycjami w obcych środkach trwałych« - zwane także środkami trwałymi. Art. 16 ust. 1 pkt 5 updop stanowi, że nie uważa się za koszty (...) strat w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych w części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 16h ust. 1 pkt 1 updop. Tak więc, kosztem uzyskania przychodów, co do zasady, będzie strata w środkach trwałych w części, która nie została pokryta odpisami amortyzacyjnymi.

Natomiast, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 6 updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności. Ograniczenie zawarte w art. 16 ust. 1 pkt 6 updop, dotyczy wyłącznie środków trwałych zlikwidowanych, których utrata przydatności gospodarczej była skutkiem zmiany rodzaju działalności. Kosztem uzyskania przychodów, co do zasady, będzie więc strata powstała w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli utraciły one przydatność gospodarczą z przyczyn innych niż zmiana rodzaju działalności, tj. nie były zdeterminowane zmianą rodzaju działalności gospodarczej, a co za tym idzie utratą przez likwidowany środek trwały jego przydatności gospodarczej.

Przepisy updop nie zawierają definicji pojęcia »likwidacja« (...). Zgodnie z definicją słownikową (...) likwidacją będzie definitywne pozbycie się środka trwałego (wykreślenie z ewidencji), np. poprzez jego zniszczenie, usunięcie, a także zwrot wynajmującemu inwestycji w obcym środku trwałym przed upływem okresu najmu (czy okresu pełnej amortyzacji).

(...) z uwagi na fakt, że w rozpatrywanej sprawie wykorzystywane dotychczas w działalności Spółki inwestycje w obcych środkach trwałych uległy likwidacji (rozumianej szerzej na potrzeby analizowanej sprawy, tzn. również jako pozbycie się ich w następstwie pozostawienia poniesionych nakładów u wynajmującego - właściciela budynku), a ich likwidacja została podyktowana względami ekonomicznymi, a nie zmianą rodzaju prowadzonej działalności, Spółka ma prawo do jednorazowego zaliczenia niezamortyzowanej części inwestycji w obcym środku trwałym do kosztów uzyskania przychodu. (...)".

(interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 9 października 2017 r., nr 0111-KDIB1-1.4010.95.2017.1.SG)