Oferta zaprezentowana w jednej walucie a faktura wystawiona w innej

Nasza firma prowadzi działalność w zakresie sprzedaży wysyłkowej towarów z Polski do Anglii. Cena towarów przedstawiona w ofercie jest wyrażona w funtach. Jednak faktury wystawiamy w euro. Jak w takiej sytuacji rozliczać różnice kursowe i jak prawidłowo przeliczać wartość ofertową prezentowaną w funtach na cenę podawaną na fakturze w euro?

W przypadku wyrażenia wartości sprzedaży towarów w walucie obcej, różnice kursowe oblicza się pomiędzy wartością przychodu należnego i przychodu otrzymanego przez podatnika. Z punktu widzenia podatku dochodowego istotny jest kurs waluty, która figuruje na fakturze. Bez znaczenia natomiast jest kwestia przeliczenia waluty podanej w ofercie handlowej na walutę podaną na fakturze.

Kwestie związane z ustalaniem różnic kursowych zostały unormowane w art. 24c updof i art. 15a updop. Stosownie do tych przepisów, dodatnie różnice kursowe zwiększają przychody, natomiast ujemne różnice kursowe zwiększają koszty uzyskania przychodów.

Różnice kursowe powstają z chwilą ich realizacji (np. otrzymania należności za sprzedany towar).

W sytuacji przedstawionej w pytaniu należy zwrócić uwagę, że:

• dodatnie różnice kursowe powstają, jeżeli wartość przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu, jest niższa od wartości tego przychodu w dniu jego otrzymania, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia (art. 24c ust. 2 pkt 1 i ust. 6 updof oraz art. 15a ust. 2 pkt 1 i ust. 6 updop); przy czym dzień uzyskania przychodu należnego trzeba ustalić zgodnie z postanowieniami art. 14 ust. 1c, 1e i 1h-1j updof i art. 12 ust. 3a i 3c-3g updop, z kolei
   
• ujemne różnice kursowe występują wówczas, gdy wartość przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu, jest wyższa od wartości tego przychodu w dniu jego otrzymania, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia (art. 24c ust. 3 pkt 1 i ust. 6 updof oraz art. 15a ust. 3 pkt 1 i ust. 6 updop).

Przychód należny wyrażony w walucie obcej trzeba przeliczyć na złote po kursie średnim ogłaszanym dla danej waluty przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu. Natomiast przychód otrzymany powinien zostać ustalony według kursu:

• faktycznie zastosowanego, czyli kursu kupna banku, który prowadzi rachunek podatnika - w przypadku gdy zapłata za sprzedany towar wpływa na konto złotowe firmy (wówczas bowiem bank odkupuje od podatnika walutę obcą), bądź
   
• średniego ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień zapłaty dokonanej bezpośrednio na konto walutowe podatnika albo w gotówce do kasy firmowej - jeżeli waluta obca wpływa na konto walutowe albo do firmowej kasy (w takiej bowiem sytuacji nie dochodzi do wymiany waluty obcej na złote, a więc nie występuje kurs faktycznie zastosowany, gdyż bank nie odkupuje waluty obcej od podatnika).

Dla porządku warto zwrócić uwagę, iż gdyby nabywca towarów dokonał zapłaty w złotych bezpośrednio na rachunek bankowy Czytelników - mimo że należność została określona na fakturze w walucie obcej - to podatkowe różnice kursowe nie powstaną. Z konstrukcji prawnej różnic kursowych, o których mowa w art. 24c updof i art. 15a updop wynika bowiem, że warunkiem ich zaistnienia jest zarówno określenie przychodu należnego w walucie obcej, jak i faktyczne otrzymanie zapłaty w walucie obcej, a nie w złotych.

Podkreślenia wymaga, że podatkowe różnice kursowe występują wyłącznie w przypadkach wymienionych w powołanych wcześniej przepisach. Jednak - jak wynika z zaprezentowanych regulacji - żadna z nich nie wskazuje, że różnice kursowe powstają, w przypadku gdy oferta sprzedaży towarów została przedstawiona w jednej walucie obcej (np. w funtach szterlingach), zaś faktura dokumentująca sprzedaż zawiera wielkość wyrażoną w innej walucie (np. w euro). Strony konkretnej umowy, na potrzeby wzajemnych rozliczeń, mogą ustalać przelicznik wspomnianych walut według własnego uznania. Ustalenia te nie mają jednak wpływu na rozliczenia podatkowe.

W związku z tym, w celu obliczenia różnic kursowych należy brać pod uwagę jedynie kurs waluty wymienionej na fakturze. Natomiast cena i waluta podana w ofercie handlowej nie ma żadnego znaczenia z punktu widzenia podatku dochodowego.

Jeżeli podatnik prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów, to dodatnie różnice kursowe powinien ujmować w kolumnie 8 tej księgi "pozostałe przychody", natomiast ujemne różnice kursowe w kolumnie 13 "pozostałe wydatki".