Doręczenie decyzji podatkowej sąsiadowi podatnika

Pod moją nieobecność sąsiad odebrał od listonosza decyzję urzędu skarbowego określającą mi wysokość podatku VAT. Sąsiad pokwitował odbiór przesyłki, ale nie złożył oświadczenia, że mi ją przekaże. Czy w takiej sytuacji decyzję można uznać za skutecznie doręczoną? Od kiedy należy liczyć termin do wniesienia odwołania?

Decyzja podatkowa może być doręczona osobie fizycznej za pośrednictwem osoby trzeciej przy zachowaniu warunków określonych w art. 149 Ordynacji podatkowej.

Doręczyciel, w przypadku nieobecności adresata w miejscu zamieszkania albo pod adresem do doręczeń w kraju, może zostawić pismo za pokwitowaniem pełnoletniemu domownikowi, a gdyby go nie było lub odmówił przyjęcia przesyłki - sąsiadowi, zarządcy domu lub dozorcy - jeżeli te osoby podjęły się oddania pisma adresatowi. Dodatkowo zawiadomienie o przekazaniu pisma sąsiadowi, zarządcy domu lub dozorcy umieszcza się w oddawczej skrzynce pocztowej, na drzwiach mieszkania adresata lub w widocznym miejscu przy wejściu na posesję, na której zamieszkuje lub której adres wskazano jako adres do doręczeń.

Warunkiem skuteczności doręczenia decyzji podatkowej za pośrednictwem sąsiada - poza pozostawieniem zawiadomienia - jest podjęcie się przez sąsiada oddania pisma adresatowi. W orzecznictwie sądowym przyjmuje się, że takie zobowiązanie podejmuje on w momencie przyjęcia przesyłki i złożenia czytelnego podpisu na potwierdzeniu odbioru. Nie ma podstaw, aby wymagać od niego złożenia dodatkowego pisemnego oświadczenia, że przekaże pismo. Brak odmowy przyjęcia przesyłki traktuje się za zobowiązanie do oddania jej adresatowi (por. wyrok NSA z dnia 26 stycznia 2017 r., sygn. akt II FSK 3808/14). Uznaje się ponadto, że sam fakt przekazania pisma adresatowi świadczy o podjęciu się wykonania tej czynności (por. wyrok NSA z dnia 11 stycznia 2017 r., sygn. akt I FSK 713/15).

Dniem doręczenia pisma przyjętego przez sąsiada jest data przekazania mu przesyłki przez doręczyciela (data znajdująca się na potwierdzeniu odbioru). To, kiedy sąsiad odda przesyłkę adresatowi, nie ma znaczenia. Odwołanie od decyzji doręczonej w tym trybie należy więc złożyć w ciągu 14 dni, licząc od następnego dnia po dniu, w którym sąsiad odebrał przesyłkę listową, a nie w którym przekazał ją podatnikowi. Nieoddanie decyzji adresatowi w odpowiednim czasie - umożliwiającym terminowe wniesienie odwołania - nie ma wpływu na bieg terminu do złożenia odwołania. Okoliczność ta może jednak stanowić przesłankę przywrócenia terminu niezachowanego z winy sąsiada.