Jaką wartość udziałów przyjąć na potrzeby rozliczenia podatku od spadków i darowizn?

Metoda wyceny wartości udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością według wartości skorygowanych aktywów netto pozwala na ustalenie "wartości rynkowej" tych udziałów i mieści się w dyspozycji normy art. 8 ust. 3 i 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

"(...) Zgodnie z art. 7 ust. 1 zdanie pierwsze u.p.s.d. [ustawy o podatku od spadków i darowizn, Dz. U. z 2017 r. poz. 833 - przyp. red.], podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Stosownie do art. 8 ust. 1 u.p.s.d., wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych przyjmuje się w wysokości określonej przez nabywcę, jeżeli odpowiada ona wartości rynkowej tych rzeczy i praw, a wartość praw do wkładów oszczędnościowych - w wysokości tych wkładów. (...)

Wartość rynkową rzeczy lub praw majątkowych ustawa nakazuje określać na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia powstania obowiązku podatkowego (art. 8 ust. 3 u.p.s.d.).

[Nie można zgodzić - przyp red.] się z opinią (...), że wartość rynkowa udziałów w spółce z o.o. jest ich wartością nominalną.

[Sprawa - przyp. red.] dotyczy wyceny wartości rynkowej udziałów w spółce z o.o. dla potrzeb ustalenia zobowiązania w podatku od spadków i darowizn. (...) w przypadku spółek z o.o. w ogóle nie istnieje uregulowany rynek obrotu udziałami. Zasadne (...) [jest - przyp. red.] zatem odniesienie wartości udziału w spółce z o.o. do wartości majątku spółki, co zresztą potwierdzone już zostało w orzecznictwie sądowym.

W przypadku udziałów w spółce z o.o., ich cena jest odzwierciedleniem wartości majątku spółki, jaki na niego przypada. Bez wiedzy o majątku spółki, o jej aktywach i pasywach nie można określić rynkowej wartości udziału. W tym przypadku rzeczowe składniki majątkowe, które mogą być oceniane przez rzeczoznawcę są tylko jednym z elementów mających wpływ na wartość udziałów. Nie można przy tym pominąć wartości księgowej majątku takiej spółki, która stanowi dobry punkt wyjścia dla przeprowadzenia analizy wartości rynkowej udziałów. Odpowiednie skorygowanie wartości majątku spółki umożliwia przybliżenie go do wartości rynkowej. Metoda wyceny wartości udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością według wartości skorygowanych aktywów netto pozwala na ustalenie »wartości rynkowej« tych udziałów i mieści się w dyspozycji normy art. 8 ust. 3 i 4 [u.p.s.d. - przyp. red.]. Metoda ta od wyceny metodą wartości księgowej różni się tym, że zamiast księgowej wartości aktywów uwzględnia się wartość godziwą aktywów, czyli właśnie wartość skorygowaną. (...)".

(wyrok WSA w Białymstoku z dnia 21 grudnia 2016 r., sygn. akt I SA/Bk 844/16)