Obciążanie kosztów świadczeniami medycznymi

Przedsiębiorcy w prowadzeniu działalności gospodarczej finansują koszty różnych świadczeń medycznych przeznaczonych zarówno dla pracowników, jak i dla siebie. Nie wszystkie jednak przedsiębiorca może rozliczyć w kosztach podatkowych.

Badania pracownicze

Pracodawca ma obowiązek przeprowadzenia na swój koszt badań: wstępnych, okresowych oraz kontrolnych określonym grupom pracowników, a także ponoszenia innych kosztów profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami, niezbędnej z uwagi na warunki pracy (art. 229 § 6 K.p.). W związku z tym, że koszty badań okresowych pracowników obciążają pracodawcę, powinien on z tego tytułu pokryć nie tylko wydatki dotyczące samego ich przeprowadzenia, ale również inne związane z tym koszty. Dosyć często badania lekarskie przeprowadzane są w innej miejscowości niż ta, w której znajduje się zakład pracy. Wówczas pracownikowi skierowanemu na nie przysługuje zwrot kosztów przejazdu na te badania. Pracodawca dokonuje go według zasad obowiązujących przy podróżach służbowych (art. 229 § 3 K.p.). U pracodawcy wartość tych świadczeń należy zakwalifikować jako tzw. koszty pracownicze, które jako spełniające ogólną definicję kosztu podatkowego obciążają firmowe koszty uzyskania przychodu.

Pakiety medyczne

Wielu pracodawców w ramach dbałości o zdrowie pracowników zapewnia im dodatkowo możliwość korzystania z wykupionych przez siebie pakietów medycznych. Wydatki na zakup pracowniczych pakietów medycznych mieszczą się w pojęciu tzw. kosztów pracowniczych. One również - podobnie jak wydatki na obowiązkowe pracownicze badania medyczne - z uwagi na to, że związane są z prowadzoną przez pracodawcę działalnością, spełniają definicję kosztu podatkowego. Mają charakter motywacyjny, co może się przyczynić do zwiększania wydajności pracy mającej odzwierciedlenie w przychodach pracodawcy. W związku z tym nie ma przeszkód w obciążaniu nimi firmowych kosztów podatkowych. Organy podatkowe dopuszczają możliwość obciążania kosztów również wydatkami na pakiety medyczne dla członków rodzin pracowników. Wskazują, że są one związane ze stosunkiem pracy łączącym pracownika z pracodawcą. Gdyby bowiem nie ten stosunek, członkowie rodzin nie partycypowaliby w nabytych pakietach medycznych. Rozliczeniu w kosztach pracodawcy podlegają one na zasadach przewidzianych dla pracowniczych wynagrodzeń (art. 22 ust. 6bb ustawy o pdof i odpowiednio art. 15 ust. 4g ustawy o pdop).

Szczepienia ochronne

W okresie jesienno-zimowym pracodawcy, chcąc zabezpieczyć się przed absencją pracowników w czasie wzmożonej zachorowalności, często finansują im koszty szczepień przeciwko grypie. Pomimo że na pracodawcy nie ciąży obowiązek ich sfinansowania, opłacenie tych szczepień należy traktować jako przejaw dbałości o zdrowie pracowników. Ponadto szczepienia pozwalają zmniejszyć ryzyko zachorowań na grypę, a w konsekwencji zmniejszyć absencję chorobową. Z kolei dyspozycyjność pracownika ma pośredni związek z prowadzoną przez pracodawcę działalnością gospodarczą. Stąd pracodawca wydatek na zakup szczepionek przeciwko grypie może uznać za firmowy koszt podatkowy.

Świadczenia medyczne dla przedsiębiorcy

Wydatki ponoszone przez przedsiębiorców będących osobami fizycznymi na nabywane przez nich na ich własne potrzeby świadczenia medyczne, z punktu widzenia podatku dochodowego generalnie uznawane są za wydatki na cele osobiste przedsiębiorcy związane z ochroną jego zdrowia. Z tego względu jako wydatki o charakterze osobistym nie podlegają rozliczeniu w firmowych kosztach podatkowych.

Od tej ogólnej zasady istnieją jednak wyjątki. Do kosztów uzyskania przychodów z działalności gospodarczej można bowiem zaliczyć wydatki związane z ochroną zdrowia przedsiębiorcy, ale tylko te poniesione na przeprowadzenie badań niezbędnych w wykonywaniu określonego rodzaju działalności, których wymagają od przedsiębiorcy przepisy prawa. Do tej kategorii należą m.in. badania wymagane przez Sanepid w wykonywaniu zawodu np. fryzjera, czy też obowiązkowe badania psychologiczne dla zawodowych kierowców wymagane ustawą o transporcie drogowym.

Wobec powyższego, tylko gdy przedsiębiorca osobiście wykonuje w ramach prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej czynności wymagające przeprowadzenia badań, których nie wykonując działalności nie musiałby przeprowadzać, to w takim przypadku wydatki z nimi związane ma prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Nie dotyczy to jednak pakietów medycznych i szczepień przeciwko grypie.