Wykupiony z leasingu samochód osobowy środkiem trwałym w firmie

Obecnie użytkuję w firmie na podstawie umowy leasingu operacyjnego samochód osobowy. Po zakończeniu umowy planuję wykupić go na własność i wprowadzić do ewidencji środków trwałych uznając za firmowy środek trwały. Czy jego wartością początkową będzie wartość wykupu, czy wartość rynkowa? Czy istnieje możliwość przyspieszenia jego amortyzacji?

Przepisy ustawy o pdof nie zastrzegają, że wykupiony z leasingu samochód osobowy nie może zostać przez przedsiębiorcę zakwalifikowany jako podlegający amortyzacji środek trwały. Warunkiem takiego wprowadzenia go do firmy jest jednak spełnienie przez to auto kryteriów określonych w art. 22a ust. 1 ustawy o pdof.

Ponieważ wykupienie auta z leasingu operacyjnego stanowi odpłatne nabycie, to zgodnie z art. 22g ust. 1 pkt 1 ustawy o pdof jego wartość początkową wyznacza cena nabycia, która zazwyczaj jest tożsama z kwotą należną zbywcy i to ją Czytelnik powinien przyjąć za wartość początkową. Ustalanie wartości początkowej z uwzględnieniem cen rynkowych możliwe jest jedynie wówczas, gdy nie można ustalić ceny nabycia środków trwałych (art. 22g ust. 8 ustawy o pdof), co w analizowanej sytuacji nie będzie miało miejsca.

Podatnik może amortyzować samochód osobowy wykupiony z leasingu metodą liniową z zastosowaniem stawki z Wykazu stawek amortyzacyjnych oraz według stawki indywidualnej. Metoda degresywna i tzw. jednorazowa amortyzacja w ramach limitu 50.000 euro zastrzeżona została wyłącznie dla aut niebędących osobowymi.

Sposób amortyzowania środków trwałych metodą liniową określony został w art. 22i ustawy o pdof. Zasadniczo polega ona na naliczaniu odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środka trwałego przy zastosowaniu stawek amortyzacyjnych wynikających z Wykazu stanowiącego załącznik do ustawy. Dla samochodu osobowego podstawowa stawka amortyzacyjna wynosi 20%.

Z kolei indywidualną stawką może być amortyzowany samochód wykupiony z leasingu, który może być uznany za używany lub ulepszony. Dla uznania pojazdu za używany podatnik musi udowodnić, że przed jego nabyciem był on wykorzystywany przez okres co najmniej 6 miesięcy. Okres amortyzacji takiego samochodu nie może być krótszy niż 30 miesięcy.

Często cena nabycia auta osobowego wykupionego z leasingu operacyjnego, spełniającego jednocześnie kryteria do uznania go za środek trwały, nie przewyższa 3.500 zł. W takim przypadku podatnik ma wybór. Może go uznać za środek trwały i amortyzować na wskazanych wcześniej zasadach lub dokonać jednorazowo odpisu amortyzacyjnego od jego wartości początkowej w miesiącu oddania go do używania lub w miesiącu następnym. Może również nie wprowadzać go do ewidencji środków trwałych i wydatki na jego wykup ująć bezpośrednio w kosztach podatkowych w miesiącu oddania go do używania. Wówczas jednak wydatki związane z jego używaniem będzie rozliczał poprzez ewidencję przebiegu pojazdu z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy o pdof.