Jak korygować faktury dokumentujące czynności zwolnione z VAT?

Obecnie każdy przedsiębiorca, niezależnie od dopełnienia (bądź nie) obowiązku rejestracji może wystawić fakturę dokumentującą dokonaną przez niego sprzedaż towarów bądź usług.

Z przepisów ustawy o VAT, w szczególności z art. 106b ust. 2 wynika, iż podatnik nie ma obowiązku wystawiania faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3. Mimo to, w myśl art. 106b ust. 3 pkt 2 ustawy ma on obowiązek wystawienia faktury na żądanie nabywcy towaru lub usługi. Fakturę taką należy wystawić, jeżeli żądanie jej wystawienia zostanie zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

W przypadku zgłoszenia takiego żądania, podatnik nie ma możliwości wyboru sposobu dokumentowania sprzedaży - musi wystawić fakturę.

W zależności od tego, z jakiego rodzaju zwolnieniem mamy do czynienia, zróżnicowane zostały elementy faktury.

Jeżeli mamy do czynienia z czynnościami zwolnionymi z VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 2-6, 8-36 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 ustawy o VAT, to - zgodnie z § 3 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 3 grudnia 2013 r. w sprawie wystawiania faktur (Dz. U. poz. 1485), zwanego dalej "rozporządzeniem w sprawie faktur" - faktura dokumentująca taką transakcję powinna zawierać:

a) datę wystawienia,

b) numer kolejny,

c) imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy,

d) nazwę (rodzaj) towaru lub usługi,

e) miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług,

f) cenę jednostkową towaru lub usługi,

g) kwotę należności ogółem,

h) wskazanie przepisu ustawy, aktu wydanego na podstawie ustawy, przepisu dyrektywy w sprawie VAT lub innej podstawy prawnej, zgodnie z którą podatnik stosuje zwolnienie od podatku.

Ponadto, węższy zakres danych przewidziano także dla faktur dokumentujących czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 7, 37-41 ustawy o VAT, czyli m.in.:

• transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy, z wyłączeniem banknotów i monet będących przedmiotami kolekcjonerskimi, za które uważa się monety ze złota, srebra lub innego metalu oraz banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub które mają wartość numizmatyczną;
   
• usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

W przypadku ww. usług faktura - zgodnie z § 3 pkt 2 ww. rozporządzenia - powinna zawierać:

• datę wystawienia i kolejny numer,
   
• imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz
   
• nazwę usługi,
   
• kwotę, której dotyczy dokument.

Z kolei faktura dokumentująca dostawę towarów lub świadczenie usług zwolnionych od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT - jak wskazano w § 3 pkt 3 rozporządzenia w sprawie faktur - powinna zawierać następujące elementy:

• datę wystawienia i kolejny numer,
   
• imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy,
   
• nazwę (rodzaj) towaru lub usługi,
   
• miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług,
   
• cenę jednostkową towaru lub usługi,
   
• kwotę należności ogółem.

W praktyce niejednokrotnie zdarzyć się mogą pomyłki w dokumentowaniu czynności sprzedaży, co powoduje konieczność skorygowania zaistniałych błędów. Choć przepisy określają, jakie elementy zawierać powinna faktura wystawiona w przypadku ww. czynności zwolnionych z VAT, to nie zawierają szczegółowych uregulowań dotyczących sposobu poprawienia błędu w takiej fakturze. Zatem zastosowanie znajdą tu jedynie ogólne przepisy dotyczące wystawiania faktur korygujących.