Nieodpłatne udostępnienie mieszkania

Na podstawie art. 12 ust. 1 updof, za przychody ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń. W szczególności są to wynagrodzenia, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona. Ponadto przychodem są świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

W takich przychodach mieszczą się również świadczenia z tytułu nieodpłatnie udostępnionego pracownikowi mieszkania, gdyż - co do zasady - to pracownik zobowiązany jest do zaspokajania swoich potrzeb mieszkaniowych i ponoszenia w związku z tym określonych wydatków. Zatem uzyskuje on realne przysporzenie, ponieważ świadczenie to pozwala uniknąć wydatku na zakwaterowanie, jaki musiałby sam ponieść.

Jak wynika z art. 11 ust. 2a pkt 3 updof, w razie nieodpłatnego udostępnienia lokalu lub budynku, wartość pieniężną takiego świadczenia należy ustalić według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 19 updof, istnieje możliwość zwolnienia takiego przychodu od podatku dochodowego. Na mocy tego przepisu ustawodawca zwolnił od podatku wartość świadczeń ponoszonych przez pracodawcę z tytułu zakwaterowania pracowników - do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie 500 zł. Zwolnienie to ma zastosowanie, jeżeli miejsce zamieszkania pracownika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a pracownik nie korzysta z podwyższonych kosztów uzyskania przychodów (art. 21 ust. 14 updof).

Jak wyjaśnił Minister Finansów w interpretacji indywidualnej z 30 maja 2016 r., nr DD3.8222.2.61.2016.IMD: "(...) z uwagi na brak definicji miejsca zamieszkania w ustawie PIT, pojęcie to należy rozumieć zgodnie z art. 25 ustawy (...) Kodeks cywilny (...), co oznacza, że miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu. (...)

Z kolei przez zakład pracy, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 19 ustawy PIT, należy rozumieć miejsce wykonywania pracy zgodnie z umową o pracę (...)".

Jeżeli więc wskazane przesłanki będą spełnione, to wartość świadczenia w wysokości czynszu opłacanego przez pracodawcę będzie korzystać ze zwolnienia od podatku do wysokości 500 zł miesięcznie.