Umowa zlecenia zawarta z osobą prowadzącą działalność gospodarczą

Podatnik prowadzący działalność gospodarczą otrzymał propozycję wykonywania na zlecenie czynności, które pokrywają się z przedmiotem jego działalności. Czy uzyskane przychody będą kwalifikować się do przychodów z działalności gospodarczej, nawet gdy umowa zostanie zawarta poza tą działalnością?

W tym przypadku o zaliczeniu przychodu ze zlecenia do właściwego źródła przychodów będzie decydować treść zawartej umowy.

Z art. 5a pkt 6 updof wynika, że za pozarolniczą działalność gospodarczą uważa się m.in. działalność usługową prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w celach zarobkowych, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9 updof. W świetle tej definicji przyjmuje się, że w razie zawarcia przez podatnika prowadzącego działalność gospodarczą umowy zlecenia, której przedmiot pokrywa się z zakresem tej działalności, uzyskanych z takiej umowy przychodów generalnie nie można zaliczać do przychodów ze źródła innego niż pozarolnicza działalność gospodarcza (art. 10 ust. 1 pkt 3 updof). Taka kwalifikacja nie może być jednak dokonywana automatycznie. Ustawa o PIT nie wyklucza bowiem możliwości równoczesnego osiągania przychodów z działalności gospodarczej oraz innych źródeł przychodów wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9 updof.

Oceniając konkretną umowę zlecenia dla celów podatkowych, należy brać pod uwagę wszystkie okoliczności stanu faktycznego, a w szczególności postanowienia takiej umowy. W myśl art. 5b ust. 1 updof, za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się bowiem czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

• odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności,
   
• są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez zlecającego te czynności,
   
• wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.

To oznacza, że strony umowy zlecenia korzystając z możliwości swobody kontraktowania, mogą tak ukształtować treść łączącego je stosunku prawnego, że wpłynie to na sposób kwalifikacji i rozliczenia przychodów osiąganych na jej podstawie.

Odnosząc się do sytuacji opisanej w pytaniu, należy więc stwierdzić, że jeżeli ze względu na sposób uregulowania w umowie zlecenia kwestii odpowiedzialności podatnika wobec osób trzecich, podległości wobec zleceniodawcy oraz ryzyka gospodarczego, wykonywanych przez niego czynności nie będzie można uznać za działalność gospodarczą, wówczas przychody z takiej umowy będą podlegały zaliczeniu do przychodów:

• z działalności wykonywanej osobiście, o ile zleceniodawcą będzie podmiot, o którym mowa w art. 13 pkt 8 lit. a updof, lub
   
• z tzw. innych źródeł przychodów, gdy zleceniodawcą będzie osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej (art. 20 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 updof).