Opodatkowanie dochodów uzyskiwanych przez zagranicznego sportowca

Spółka z o.o. zawarła kontrakt o profesjonalne uprawianie sportu z zawodnikiem mieszkającym na stałe w Rosji. Sportowiec ten nie prowadzi działalności gospodarczej. Na terenie Polski będzie przebywał krócej niż 183 dni w roku podatkowym. Spółka nie otrzyma od niego certyfikatu rezydencji. Jak prawidłowo powinna pobierać podatek dochodowy?

W tej sytuacji spółka, jako płatnik, powinna pobierać podatek dochodowy w formie ryczałtu w wysokości 20% przychodu.

Obowiązek podatkowy i źródło przychodów

Jeżeli osoba fizyczna nie ma na terytorium Polski miejsca zamieszkania, to podlega obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Polski. Wówczas taka osoba podlega w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Tak wynika z art. 3 ust. 2a updof.

Stosownie do art. 3 ust. 2b pkt 2 updof, za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się m.in. dochody (przychody) z działalności wykonywanej osobiście na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia.

Na gruncie ustawy o PIT należności uzyskiwane przez zawodników najczęściej są zaliczane do przychodów z działalności wykonywanej osobiście. Do przychodów z tego tytułu zalicza się bowiem m.in. przychody z osobiście wykonywanej działalności trenerskiej, przychody z uprawniania sportu, stypendia sportowe przyznawane na podstawie odrębnych przepisów oraz przychody sędziów z tytułu prowadzenia zawodów sportowych (art. 13 pkt 2 updof). Podmiot, od którego przychód jest uzyskiwany, pełni obowiązki płatnika, tj. oblicza i pobiera zaliczki na podatek według zasad określonych w art. 41 ust. 1 i 1a updof lub, jeżeli zachodzą ku temu przesłanki, zryczałtowany podatek dochodowy.

Pobór podatku

Zasady opodatkowania w Polsce przychodów uzyskanych przez nierezydentów - co do zasady - reguluje art. 29 updof. Na podstawie tego przepisu, od przychodów z tytułu działalności wykonywanej osobiście określonej w art. 13 pkt 2 i 6-9 updof, uzyskanych przez osobę, która nie jest polskim rezydentem podatkowym, pobiera się podatek dochodowy w formie ryczałtu w wysokości 20% przychodu.

W myśl art. 41 ust. 9 updof, płatnik pobiera 20% zryczałtowany podatek dochodowy, o którym mowa w art. 29 updof bez względu na to, czy podatnik ma miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu art. 3 ust. 1a updof, jeżeli uzyska od tego podatnika certyfikat rezydencji. Oznacza to, że jeśli obcokrajowiec dostarczy płatnikowi certyfikat rezydencji wydany przez zagraniczny organ podatkowy, który potwierdza, że wymieniona osoba jest traktowana jako rezydent podatkowy w danym kraju, to płatnik powinien pobrać zryczałtowany podatek dochodowy.

Zasadę tę stosuje się z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Jednak zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub niepobranie (niezapłacenie) podatku zgodnie z umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania dla celów podatkowych miejsca zamieszkania podatnika uzyskanym od niego certyfikatem rezydencji (art. 29 ust. 2 updof).

W opisanym stanie faktycznym płatnik nie otrzyma od zagranicznego sportowca certyfikatu rezydencji, więc nie będzie mógł zastosować postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Nie ma to jednak praktycznego znaczenia, ponieważ art. 17 ust. 1 umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku (Dz. U. z 1993 r. nr 125, poz. 569 ze zm.) przyznaje prawo do opodatkowania dochodów sportowca z tytułu osobiście wykonywanej w tym charakterze działalności państwu, w którym ta działalność jest wykonywana (państwu źródła). Opodatkowanie w państwie źródła następuje zgodnie z zasadami przewidzianymi w wewnętrznym prawie podatkowym danego państwa. W omawianym przypadku znajdą zastosowanie powołane wcześniej przepisy ustawy o PIT. Tak więc przychód sportowca podlega opodatkowaniu w Polsce na podstawie art. 29 ust. 1 pkt 1 updof pod warunkiem, że okres przebywania tego sportowca na terytorium Polski nie przekroczy 183 dni w roku podatkowym i w Polsce osoba ta nie posiada ośrodka interesów życiowych. Płatnik będzie więc zobowiązany pobierać podatek dochodowy w formie ryczałtu w wysokości 20% przychodu.

Sposób opodatkowania przychodów tego sportowca zmieniłby się, gdyby w ciągu roku podatkowego przebywał on w Polsce dłużej niż 183 dni. Z interpretacji indywidualnej Ministra Finansów z 30 grudnia 2014 r., nr DD11/033/11-6/GOJ/14/ wynika, że: "(...) wobec obcokrajowców z Ukrainy, których pobyt na terytorium Polski nie przekroczył 183 dni w trakcie roku podatkowego, którzy nie przedstawili certyfikatów rezydencji, należy zastosować opodatkowanie wynikające z art. 29 ust. 1 ustawy (updof - przyp. autora). (...) w przypadku przekroczenia 183 dni pobytu w Polsce w roku podatkowym przez obcokrajowca, który nie przedstawił certyfikatu rezydencji, brak jest przesłanek dla zastosowania art. 29 ustawy. W takim przypadku, należy zastosować opodatkowanie na zasadach ogólnych wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przewidzianych dla osób podlegających opodatkowaniu na zasadach nieograniczonego obowiązku podatkowego".

Obowiązki informacyjne

Zryczałtowany podatek pobrany przez płatnika podlega wpłacie na rachunek urzędu skarbowego w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten podatek pobrano. Podatek ten wpłaca się do urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną - według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby (art. 42 ust. 1 updof).

Ponadto płatnik zobowiązany jest:

• do końca stycznia następnego roku podatkowego przesłać do wcześniej wymienionego urzędu skarbowego deklarację PIT-8AR, a w przypadku zaprzestania działalności przez płatnika przed tym terminem - do dnia zaprzestania tej działalności,
   
• przesłać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu właściwemu w sprawach opodatkowania osób zagranicznych informację IFT-1/IFT-1R; termin przekazania tej informacji upływa z końcem:
   
• lutego roku następującego po roku podatkowym - gdy przekazywana jest urzędowi skarbowemu drogą elektroniczną lub podatnikowi,
   
• stycznia roku następującego po roku podatkowym - gdy składana jest urzędowi skarbowemu w formie pisemnej.

W przypadku gdy płatnik zaprzestanie działalności przed upływem wymienionych terminów, zobowiązany jest przekazać IFT-1R do dnia zaprzestania działalności. Z kolei na wniosek podatnika informację IFT-1 obowiązany jest sporządzić w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku.