Dostawa towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków

Do dostawy towarów używanych, które podatnik nabył od:

• podmiotu niebędącego podatnikiem VAT lub podatnikiem podatku od wartości dodanej lub
   
• podatnika VAT bądź podatnika od wartości dodanej, w sytuacji gdy towary te podlegały zwolnieniu od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 113 ustawy, lub
   
• podatnika VAT, który również korzysta ze szczególnej procedury pozwalającej na opodatkowanie marży, lub
   
• podatników podatku od wartości dodanej, jeżeli dostawa tych towarów była opodatkowana w systemie marży, a nabywca posiada dokumenty jednoznacznie potwierdzające nabycie towarów na tych zasadach,

stosuje się zasadę opodatkowania marży a więc zawsze w przypadku, gdy towary w momencie nabycia nie były opodatkowane (lub była opodatkowana tylko marża).

Przez towary używane, w myśl art. 120 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, rozumie się ruchome dobra materialne nadające się do dalszego użytku w ich aktualnym stanie lub po naprawie, inne niż określone w pkt 1-3 oraz inne niż metale szlachetne lub kamienie szlachetne (CN 7102, 7103, 7106, 7108, 7110, 7112), (PKWiU 24.41.10.0, 24.41.20.0, ex 24.41.30.0, ex 32.12.11.0, ex 32.12.12.0 i 38.11.58.0).

Specyfika tej szczególnej metody polega na opodatkowaniu wyłącznie marży uzyskanej przez podatnika dokonującego sprzedaży towarów używanych, nabytych uprzednio przez tego podatnika dla celów prowadzonej działalności lub importowanych w celu odprzedaży. Marżą jest kwota stanowiąca różnicę między całkowitą kwotą, którą ma zapłacić nabywca towaru, a kwotą nabycia, pomniejszoną o kwotę podatku.

Marża od sprzedaży towarów używanych opodatkowana jest według stawki podstawowej, tj. 23%, chyba że towary te są przedmiotem eksportu, w takim bowiem przypadku marża opodatkowana jest według stawki 0%.

Jeżeli sprzedawane towary używane zostały nabyte od podatnika, który obliczał podatek tylko od marży, to w kolejnej fazie obrotów podatek ten (od marży) nie podlega odliczeniu.

Jeśli podatnik zajmujący się dostawą towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków, do tego rodzaju towarów stosuje zarówno procedury szczególne rozliczania podatku VAT, jak i zasady ogólne, ma obowiązek prowadzenia pełnej ewidencji dla potrzeb VAT, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT.

Ewidencja ta uwzględniać powinna podział w zależności od sposobu opodatkowania. W odniesieniu do tych dostaw, w których podstawą opodatkowania jest marża, ewidencja zawierać musi w szczególności kwoty nabycia towarów niezbędne do określenia kwoty marży.

W szczególnych przypadkach, podatnik może, za zgodą naczelnika urzędu skarbowego, obliczać marżę jako różnicę pomiędzy łączną wartością dostaw, a łączną wartością nabyć określonego rodzaju przedmiotów kolekcjonerskich w okresie rozliczeniowym. Dotyczy to sytuacji, gdy rodzaj poszczególnych przedmiotów kolekcjonerskich lub specyfika ich dostaw czyni skomplikowanym lub niemożliwym określenie marży dla poszczególnych sztuk towarów. Kwestię tę reguluje art. 120 ust. 5 ustawy o VAT. Należy wskazać, że aby korzystać z tej szczególnej formy opodatkowania konieczne może się okazać wprowadzenie jeszcze jednej ewidencji umożliwiającej zbiorcze rozliczanie marży za kolejne miesiące (kwartały).