Skarga na niekorzystną interpretację podatkową

Wezwanie przed skargą

Istotą indywidualnych interpretacji przepisów podatkowych jest wykładnia prawa na tle jednostkowej sytuacji. Takie wyjaśnienia nie podlegają weryfikacji w toku postępowania podatkowego - w trybie odwoławczym lub zażaleniowym. Niekorzystną interpretację podatkową można natomiast zaskarżyć do sądu administracyjnego. Warunkiem złożenia skargi jest uprzednie wezwanie na piśmie organu interpretacyjnego do usunięcia naruszenia prawa.

Takie wezwanie należy wnieść w ciągu 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się albo mógł dowiedzieć się o wydaniu kwestionowanego aktu. Stanowi tak art. 52 § 3 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Termin złożenia wezwania w sprawie interpretacji podatkowej biegnie zasadniczo od momentu doręczenia jej adresatowi. Problem pojawia się, gdy wnioskodawca wcześniej otrzyma - na swoje żądanie - informację o zakończeniu postępowania interpretacyjnego.

Od 1 stycznia 2016 r. istnieje możliwość poznania telefonicznie albo za pomocą środków komunikacji elektronicznej daty wydania interpretacji podatkowej oraz sposobu rozstrzygnięcia sprawy. Podatnik powinien otrzymać odpowiedź niezwłocznie, a jeżeli wystąpi z żądaniem przed wydaniem interpretacji podatkowej - nie później niż w dniu roboczym następującym po dniu wydania interpretacji albo innego rozstrzygnięcia w sprawie. Oznaczałoby to, że przekazanie wnioskodawcy wspomnianych informacji telefonicznie lub na pocztę elektroniczną uruchamia bieg terminu do wniesienia wezwania. Sporządzenie podania może jednak okazać się trudne, wręcz nierealne, jeżeli nie będzie możliwe zapoznanie się z treścią i uzasadnieniem interpretacji podatkowej. W takim przypadku powinno znaleźć zastosowanie rozwiązanie zawarte w art. 52 § 3 zd. drugie Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Sąd, po złożeniu skargi, może uznać, że uchybienie terminu do wniesienia wezwania do usunięcia naruszenia prawa nastąpiło bez winy skarżącego i rozpoznać skargę.

Wymogi formalne

Nie ma określonego terminu udzielenia odpowiedzi na pismo wzywające do usunięcia naruszenia prawa. Skargę na indywidualną interpretację przepisów podatkowych należy natomiast wnieść w ciągu 30 dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu interpretacyjnego na wezwanie. Jeżeli taka odpowiedź nie zostanie udzielona, termin wniesienia skargi wynosi 60 dni od dnia złożenia wezwania. Wynika to z art. 53 § 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Przyjmuje się, że już następnego dnia po wniesieniu wezwania do usunięcia naruszenia prawa zaczyna biec 60-dniowy termin wniesienia skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego, mimo że sprawa ustosunkowania się do pisma jest otwarta. Jeżeli w tym czasie organ interpretacyjny udzieli odpowiedzi, na złożenie skargi jest 30 dni. Natomiast w przypadku, gdy odpowiedzi nie będzie w ciągu 60 dni od dnia wystosowania wezwania, skargę należy wnieść przed upływem tego terminu (przykład 1).

Skarga wnoszona do wojewódzkiego sądu administracyjnego na indywidualną interpretację podatkową jest zbliżona pod względem formalnym do skargi kasacyjnej kierowanej do NSA. Pismo - poza takimi obowiązkowymi elementami, jak: oznaczenie sądu, dane stron, opis żądania, podpis, wykaz załączników - musi zawierać konkretne zarzuty wobec organu interpretacyjnego. Mogą one dotyczyć naruszenia przepisów postępowania, dopuszczenia się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania prawa materialnego. Obligatoryjnie trzeba również dołączyć dowód potwierdzający wezwanie organu interpretacyjnego do usunięcia naruszenia prawa. Skargi nie musi jednak sporządzić profesjonalny pełnomocnik - adwokat, radca prawny czy doradca podatkowy (jak to jest w przypadku skargi kasacyjnej wnoszonej do NSA). Skarżący sam może przygotować odpowiednie pismo.

Druk skargi jest dostępny w serwisie www.druki.gofin.pl, w dziale Ordynacja podatkowa.

Skargę na indywidualną interpretację przepisów podatkowych rozpatruje wojewódzki sąd administracyjny, na którego obszarze właściwości skarżący zamieszkuje lub ma siedzibę. Wynika to z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. z 2008 r. nr 163, poz. 1016).

Skargę wnosi się za pośrednictwem izby skarbowej, która wydała kwestionowaną interpretację przepisów podatkowych. Obecnie obowiązujące przepisy prawa nie przewidują możliwości składania pism w postępowaniu sądowoadministracyjnym, także za pośrednictwem organu administracji publicznej, w formie elektronicznej. Pismo musi być opatrzone przez uprawnioną osobę własnoręcznym podpisem (indywidualne cechy charakteru pisma pozwalają na identyfikację podpisującej się osoby). Podpis składa strona, jej przedstawiciel ustawowy albo pełnomocnik. Jeżeli strona nie może się podpisać, robi to osoba przez nią upoważniona, podając powody zastosowania takiej procedury. Skarga przesłana na elektroniczną skrzynkę podawczą izby skarbowej nie zostanie więc uznana za skutecznie wniesioną.

Skarga przekazana przez internet nie podlega jednak od razu odrzuceniu. Taki dokument jest drukowany i traktowany jako zawierający brak formalny w postaci braku podpisu. Skarżący otrzymuje wezwanie do usunięcia tego uchybienia. Nasuwa się jednak pytanie, kiedy skargę przesłaną drogą elektroniczną należy uznać za skutecznie wniesioną do sądu administracyjnego: w momencie wysłania dokumentu, w chwili odbioru poczty przez adresata czy w dniu odnotowania wpływu korespondencji. Najnowsze orzecznictwo sądowe wskazuje jako miarodajną w tym zakresie datę wydrukowania pisma. Dopiero w tym momencie skarga zyskuje wymiar materialny (ma wymaganą przez prawo formę papierową). Wydruk powinien być oznakowany pieczęcią (tzw. prezentatą) oraz podpisem pracownika przyjmującego pismo, ze wskazaniem sądu, daty i godziny wpływu oraz liczby załączników (por. postanowienie WSA w Gliwicach z dnia 16 lutego 2016 r., sygn. akt I SA/Gl 997/15).

Nowa interpretacja

Wojewódzki sąd administracyjny jest związany zarzutami zawartymi w skardze na indywidualną interpretację podatkową oraz powołaną w niej podstawą prawną. Analizuje sprawę tylko we wskazanym zakresie.

Efektem uwzględnienia skargi jest uchylenie interpretacji podatkowej. Prawomocny wyrok nie zastępuje jednak uchylonego aktu. Organ interpretacyjny ma obowiązek wydać kolejną indywidualną interpretację, uwzględniającą wskazania i wytyczne sądu. Ma na to 3 miesiące - analogicznie jakby procedował po raz pierwszy w sprawie po wpłynięciu wniosku o wydanie interpretacji. Termin ten liczy się nie od daty wydania wyroku, lecz od dnia doręczenia przez sąd organowi interpretacyjnemu akt sprawy. Wojewódzki sąd administracyjny zwraca natomiast akta po uprawomocnieniu się orzeczenia, załączając jego odpis ze stwierdzeniem prawomocności (przykład 2).