ZGŁOSZENIE O ZAPRZESTANIU WYKONYWANIA CZYNNOŚCI PODLEGAJĄCYCH OPODATKOWANIU PODATKIEM VAT - VAT-Z

Zgodnie z art. 96 ust. 6 ustawy o VAT, podatnik który zaprzestał wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, obowiązany jest zgłosić ten fakt naczelnikowi urzędu skarbowego. Zgłoszenie to stanowi dla naczelnika urzędu skarbowego podstawę do wykreślenia podatnika z rejestru jako podatnika VAT.

Zgłoszenie o zaprzestaniu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT składa się na formularzu VAT-Z, którego wzór określony został w załączniku nr 4 do rozporządzenia w sprawie wzorów dokumentów związanych z rejestracją podatników w zakresie podatku od towarów i usług.

W art. 96 ust. 6 ustawy o VAT nie wskazano wprost terminu, w jakim należy złożyć formularz VAT-Z. Mimo to biorąc pod uwagę zapis art. 96 ust. 12 ustawy, zgłoszenie o zaprzestaniu wykonywania czynności opodatkowanych powinno zostać złożone w ciągu siedmiu dni od dnia zaprzestania wykonywania tych czynności.

Przepis ten odnosi się co prawda do zmiany danych zawartych w zgłoszeniu rejestracyjnym, a formularz VAT-Z takim zgłoszeniem nie jest, jednak pamiętać należy, że likwidując działalność gospodarczą podatnik zaprzestaje wykonywania czynności opodatkowanych. Ulegają więc zmianie dane określone w zgłoszeniu rejestracyjnym, ponieważ w zgłoszeniu tym podatnik deklarował, że staje się czynnym podatnikiem VAT rozliczającym ten podatek, natomiast poprzez likwidację działalności nie będzie już uznawany za podatnika VAT czynnego.

W myśl art. 96 ust. 7 zgłoszenia o zaprzestaniu działalności w wyniku śmierci podatnika dokonuje jego następca prawny. W przypadku gdy zaprzestanie wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu nie zostało zgłoszone zgodnie z art. 96 ust. 6 i 7, naczelnik urzędu skarbowego wykreśla z urzędu podatnika z rejestru jako podatnika VAT. Wykreślenie to następuje bez konieczności zawiadamiania o tym podatnika, jeżeli w wyniku podjętych czynności sprawdzających okaże się, że podatnik nie istnieje lub mimo podjętych udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z podatnikiem albo jego pełnomocnikiem.

Wykreślenie podatnika będącego osobą fizyczną z rejestru nie wymaga wydania przez urząd skarbowy decyzji administracyjnej, jak również nie powoduje unieważnienia numeru identyfikacyjnego. Podatnik, który zaprzestał prowadzenia działalności, jeśli podejmie ją na nowo, korzysta z tego samego NIP. W przypadku podatnika niebędącego osobą fizyczną ustanie bytu prawnego powoduje, że decyzja o nadaniu NIP wygasa z mocy prawa.

Likwidacja działalności przez czynnego podatnika podatku VAT wiąże się ponadto z koniecznością prawidłowego rozliczenia podatku VAT za ostatni miesiąc prowadzenia działalności.

Pamiętać przy tym należy, iż w przypadku zaprzestania działalności przez osoby fizyczne lub likwidacji spółki cywilnej i handlowej niemającej osobowości prawnej, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy, w stosunku do których przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Podatnicy, na których ciąży obowiązek likwidacyjny, powinni sporządzić na dzień rozwiązania spółki lub zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu spis z natury towarów (art. 14 ust. 5 ustawy). Informację o dokonanym spisie z natury, o ustalonej na jego podstawie wartości i kwocie podatku należnego, podatnicy są obowiązani załączyć do deklaracji podatkowej składanej za okres obejmujący dzień rozwiązania spółki/zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu.