Status samotnego rodzica

Rodzice małoletniego dziecka rozwiedli się w 2008 r., obydwoje posiadają prawa rodzicielskie. Miejsce zamieszkania dziecka w wyroku rozwodowym sąd ustalił przy matce i to ona wówczas głównie zajmowała się dzieckiem, z uwagi na aktywność zawodową ojca ograniczającą jego kontakty z dzieckiem. Obecnie jednak to ojciec na równi z matką zajmuje się dzieckiem. Czy w tej sytuacji może on skorzystać w zeznaniu rocznym z preferencyjnego rozliczenia jako rodzic samotnie wychowujący dziecko?

"(...) ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków: posiadania statusu osoby samotnie wychowującej dziecko, wychowywania w roku podatkowym dzieci (dziecka), nieuzyskiwania przez dzieci (dziecko) dochodów (z wyjątkiem przewidzianych ustawą), wyrażenia wniosku o rozliczenie na preferencyjnych warunkach w rocznym zeznaniu podatkowym, złożonym w ustawowym terminie przewidzianym do jego składania.

Jednak przepis art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie może być odczytywany w ten sposób, że każda osoba mająca dzieci i znajdująca się w stanie wolnym określonym w tym przepisie jest osobą samotnie wychowującą dziecko.

Z istoty pojęcia "osoby samotnie wychowującej dziecko" wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie, zupełnie sama (bez udziału drugiej osoby), zajmuje się wychowywaniem dziecka, stale troszczy się o jego byt materialny i rozwój emocjonalny. (...) Zaznaczyć przy tym należy, że tylko jedna osoba (spośród obydwu rodziców lub opiekunów) może być uznana za samotnie wychowującą to samo dziecko w danym czasie (...).

(...) osobą samotnie wychowującą dziecko jest osoba, która faktycznie, w pojedynkę - w pełni albo w przeważającej mierze wychowuje dziecko bez udziału drugiego z rodziców, stale, na co dzień troszcząc się nie tylko o byt materialny, ale także rozwój emocjonalny dziecka. Przez wychowywanie należy bowiem rozumieć zapewnianie stałej opieki, prowadzącej do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego (....)

(...) intencją ustawodawcy było przyznanie prawa do wspólnego rozliczenia dochodów z małoletnim dzieckiem temu z rodziców lub opiekunów prawnych, który faktycznie wychowuje dziecko, a nie zajmuje się jedynie dzieckiem w czasie określonym mu sądownie do dyspozycji.

(...) Wnioskodawca wraz z byłą małżonką zajmują się opieką i wychowaniem dziecka. (...) Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że okoliczność, iż dwie osoby wychowują to samo dziecko wyklucza możliwość uznania, że którakolwiek z tych osób wychowuje dziecko samotnie. Tak więc dziecko jest wychowywane przez oboje rodziców.

Należy więc stwierdzić, że w związku z opisanymi okolicznościami rozpatrywanej sprawy w zeznaniu podatkowym Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do korzystania z omawianej preferencji (...)".

(interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 2 listopada 2015 r., nr IPPB4/4511-1105/15-2/JK3)