Samochody demonstracyjne i inne pojazdy przeznaczone do odsprzedaży a prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu

Generalnie podatnicy mogą odliczać cały VAT od wydatków na pojazdy samochodowe, pod warunkiem m.in. prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu. Takiej ewidencji nie trzeba jednak prowadzić m.in. do pojazdów samochodowych: przeznaczonych wyłącznie do odprzedaży, jeżeli odprzedaż tych pojazdów stanowi przedmiot działalności podatnika. Pojawiły się jednak wątpliwości, czy trzeba prowadzić ewidencję przebiegu pojazdów do samochodów demonstracyjnych, które są wprawdzie przeznaczone do odsprzedaży, ale są zarejestrowane i służą do jazd próbnych z potencjalnymi klientami. Niestety, w tej kwestii fiskus prezentuje niekorzystne stanowisko. W broszurze informacyjnej przytoczonej na początku tego rozdziału, Ministerstwo Finansów wyjaśniło, że dla takich pojazdów, w celu pełnego odliczania VAT, prowadzenie ewidencji przebiegu jest konieczne. Podobnie uznają również organy podatkowe, czego przykładem może być stanowisko zaprezentowane przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 19 sierpnia 2014 r., nr IPTPP4/443-359/14-6/JM, lub Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacjach indywidualnych z 1 grudnia 2015 r., nr IPPP1/4512-984/15-2/AŻ i z 14 stycznia 2015 r., nr IPPP1/443-1135/14-5/MPe. W tej ostatniej interpretacji czytamy:

"(...) Ustawodawca przewidział (...) przypadki, w których nie ma konieczności prowadzenia ww. ewidencji (ewidencji przebiegu pojazdu - przyp. red.). Obowiązek prowadzenia ewidencji został wyłączony m.in. w przypadku wykorzystywania pojazdu samochodowego wyłącznie do jednej z następujących czynności stanowiących przedmiot działalności gospodarczej podatnika: odprzedaży pojazdu, oddania w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu, itp.

Należy zauważyć, że użycie wyrazu "wyłącznie" wskazuje, że zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji nie obejmuje sytuacji, gdy pojazdy są wykorzystywane - choćby przejściowo - do innych celów. Zatem w odniesieniu do pojazdu, który np. jest przeznaczony do sprzedaży, ale przed jego sprzedażą jest wykorzystywany przez podatnika jako pojazd demonstracyjny (próbny, testowy), nie może być zastosowane zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji. Ewidencja dla tego rodzaju pojazdów (jeśli jest to pojazd obiektywnie wykorzystywany wyłącznie w działalności gospodarczej) musi być prowadzona i powinna zawierać wszystkie elementy wskazane w ustawie. (...)"

Natomiast w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 7 lipca 2014 r., nr ITPP2/443-461/14/AP, czytamy:

"(...) skoro opisane we wniosku samochody osobowe nowe oraz samochody osobowe używane, będą przeznaczone do odprzedaży, ale przed jej dokonaniem będą wykorzystywane jako demonstracyjne (wyłącznie do jazd próbnych), a więc będą podlegały rejestracji, przy czym regulamin firmy zakazuje ich używania do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą, Spółce - wbrew stanowisku wyrażonemu we wniosku - nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego od ich nabycia oraz zakupów przeznaczonego do nich paliwa i materiałów eksploatacyjnych, bez prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu, potwierdzającej ich wykorzystanie wyłącznie na cele demonstracyjne w ramach prowadzonej działalności gospodarczej i bez złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego informacji o tych pojazdach, ale będzie przysługiwało prawo do odliczenia 50% kwoty ww. podatku naliczonego, o ile nie zaistnieją wyłączenia wynikające z art. 88 ustawy o podatku od towarów i usług. (...)"

Stanowisko organów podatkowych poparł także WSA w Poznaniu z 26 marca 2015 r., sygn. akt I SA/Po 1099/14 (orzeczenie nieprawomocne). Również z tego wyroku wynika, że aby odliczać 100% kwoty VAT od wydatków na samochód demonstracyjny, konieczne jest prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu.

Nieco inaczej należy traktować natomiast samochody oferowane do sprzedaży przez komisy czy innych podatników trudniących się handlem samochodami. W jednej z odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące omawianego zagadnienia Ministerstwo Finansów wyjaśniło, że skoro pojazdy oferowane przez komis samochodowy (lub inne przedsiębiorstwo) przeznaczone są wyłącznie do odprzedaży, a przedmiotem działalności podatnika jest odprzedaż tych pojazdów, to prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu (i w konsekwencji - obowiązek składania informacji VAT-26) jest tu wyłączony (na mocy art. 86a ust. 5 ustawy o VAT). Ministerstwo Finansów wyjaśniło:

"(...) podatnicy prowadzący komisy samochodowe nie mają obowiązku składania informacji VAT-26 oraz prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu dla pojazdów, które przeznaczone są do odprzedaży (podkreśl. red.). Nie ma przy tym znaczenia, że ewentualny nabywca odbędzie jazdę próbną samochodem, którym jest zainteresowany. Nie jest to bowiem sytuacja analogiczna do przypadku aut testowych, gdyż te ostatnie służą przede wszystkim zwiększeniu sprzedaży danego modelu samochodu, a dopiero w dalszej perspektywie są odprzedawane (nie ma zatem tutaj spełnionego warunku, aby pojazd był przeznaczony wyłącznie do odprzedaży).

Oczywiście podatnik prowadzący komis samochodowy (lub inne przedsiębiorstwo zajmujące się handlem używanymi samochodami) powinien zapewnić, aby sprzedawane pojazdy nie mogły być wykorzystywane na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika, np. nie mogą być wykorzystywane przez pracowników podatnika do dojazdów do pracy."