Moment rozliczenia w kosztach podatkowych zaległego podatku od nieruchomości

Zdarza się, że po zakończeniu danego roku podatkowego dokonywane są zmiany wysokości zadeklarowanego podatku od nieruchomości za ten rok. Może to być następstwem samokontroli spółki bądź postępowania podatkowego lub postępowania sądowo-skargowego. W związku z tym spółka jest obowiązana do zapłaty zaległego podatku od nieruchomości. Kiedy może zaległy podatek od nieruchomości uznać za koszt uzyskania przychodów?

Odpowiedź

Z uzasadnienia

"Państwa wątpliwości (...) dotyczą kwestii ustalenia, czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym Zaległy podatek może być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów jednorazowo w okresie, w którym ujęte zostaną skutki Ostatecznego Rozstrzygnięcia w księgach rachunkowych Wnioskodawcy (tj. w okresie, do którego nastąpi przypisanie Zaległego podatku w księgach rachunkowych, będącym jednocześnie okresem, w którym nastąpi uprawomocnienie decyzji wymierzających Zaległy podatek), bez względu na to, czy lata podatkowe, za które wymierzono Zaległy podatek, uległy już przedawnieniu na dzień rozpoznania tego kosztu.

W odniesieniu do powyższych wątpliwości, wskazać należy, że dla ustalenia momentu zaliczenia wydatków w ciężar kosztów uzyskania przychodów, podatnik powinien rozpoznać rodzaj powiązania kosztów z przychodami.

W oparciu o kryterium stopnia powiązania koszty podatkowe można podzielić na:

• bezpośrednio związane z przychodami, których poniesienie przekłada się wprost na uzyskanie konkretnych przychodów (możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód - art. 15 ust. 4, ust. 4b-4c ustawy o CIT),
• inne niż bezpośrednio związane z przychodami, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie - art. 15 ust. 4d-4e ustawy o CIT).

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera definicji kosztu »bezpośredniego« oraz kosztu »pośredniego« - brak takiej definicji związany jest z nieokreślonością tych pojęć i brakiem stałych, niezmiennych kryteriów oceny wystąpienia bezpośredniego lub jedynie pośredniego związku takich kosztów z przychodami osoby prawnej w konkretnym przypadku. W efekcie, te same wydatki mogą być w danych warunkach bezpośrednimi, zaś w innych jedynie pośrednimi kosztami uzyskania przychodu. Ocena tej kwestii musi być więc dokonywana w każdym przypadku na tle określonej sytuacji, przy uwzględnieniu indywidualnych cech działalności podatnika, w warunkach której wydatki te są ponoszone. Przy czym, jeżeli określone wydatki można powiązać z osiąganiem konkretnego przychodu, to bez względu na możliwość jednoczesnego wywiedzenia pośredniego związku tych wydatków z ewentualnymi innymi przychodami, zaliczenie ich do kosztów uzyskania przychodów ocenić należy w kontekście tego przychodu, z którym wydatki te są bezpośrednio związane.

Zgodnie z ugruntowanym poglądem, kosztami uzyskania przychodów bezpośrednio związanymi z przychodami są takie wydatki, których poniesienie przekłada się wprost (w sposób bezpośredni) na uzyskanie konkretnych przychodów. Klasycznym przykładem bezpośredniego związku kosztów z przychodami jest relacja, w jakiej pozostają wydatki na nabycie lub wytworzenie jednostki towaru i przychód ze zbycia tej jednostki towaru. Podobnie traktować należy wydatki na zakup materiałów i produktów, które można przypisać do konkretnego przychodu, a tym samym dokonać identyfikacji i konkretyzacji przychodu uzyskanego w następstwie poniesienia tego rodzaju wydatku.

Natomiast do kosztów pośrednich zalicza się wydatki, które nie mają bezpośredniego odzwierciedlenia w osiąganych przychodach, a więc takie, którym nie można przypisać konkretnego przychodu, jakkolwiek ich ponoszenie warunkuje ich uzyskanie, np. koszty ogólnego zarządu, koszty administracyjne, wydatki na utrzymanie obiektów, obsługę prawną. Tego rodzaju koszty, chociaż niewątpliwie związane są z osiąganymi przychodami, nie pozostają w uchwytnym związku z konkretnymi przychodami. Tym samym, nie jest możliwe ustalenie, w którym okresie bądź roku podatkowym wystąpi przychód uzasadniający potrącenie takich kosztów.

(...) podatek od nieruchomości jest kosztem uzyskania przychodów pośrednio związanym z funkcjonowaniem podmiotu, której obowiązek zapłaty wynika z faktu posiadania nieruchomości przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą. Wydatek ten należy klasyfikować jako element kosztów stałych, który podatnik jest obowiązany uiszczać w związku z posiadaniem przez niego majątku (nieruchomości). Do ponoszenia tego wydatku obligują podatnika przepisy prawa, a jego ponoszenie jest niezbędne w celu prawidłowego funkcjonowania jednostki. Podatek ten jednocześnie nie został wymieniony w katalogu wydatków wyłączonych z kosztów uzyskania przychodów (art. 16 ust. 1 ustawy o CIT).

(...) Spółka jest obowiązana uiszczać koszty podatku od nieruchomości na podstawie odrębnych przepisów z uwagi na sam fakt posiadania nieruchomości.

(...) w przypadku kosztów podatkowych, które pozostają jedynie w pośrednim związku z przychodami, których nie można przypisać do konkretnego przychodu, koszty te - w rozliczeniu podatku dochodowego od osób prawnych - należy rozpoznać na bieżąco, w dacie ujęcia w księgach rachunkowych Spółki, bez konieczności wstecznego korygowania kosztów.

W konsekwencji, stwierdzić należy, że Zaległy podatek od nieruchomości wynikający z ostatecznego rozstrzygnięcia, tj. z prawomocnych decyzji wymierzających Zaległy podatek wydanych przez właściwy organ, należy uznać za koszty uzyskania przychodów w dacie ujęcia tego zaległego zobowiązania w księgach rachunkowych Spółki.

Zatem, podzielić należy Państwa stanowisko, zgodnie z którym Zaległy podatek może być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów jednorazowo w okresie, w którym ujęte zostaną skutki ostatecznego rozstrzygnięcia w księgach rachunkowych Wnioskodawcy (tj. w okresie, do którego nastąpi przypisanie zaległego podatku w księgach rachunkowych, będącym jednocześnie okresem, w którym nastąpi uprawomocnienie decyzji wymierzających zaległy podatek), bez względu na to, czy lata podatkowe, za które wymierzono zaległy podatek, uległy już przedawnieniu na dzień rozpoznania tego kosztu".

(interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 13 marca 2025 r., nr 0111-KDIB1-1.4010.71.2025.1.KM)