Opodatkowanie kwot zasądzonych przez sąd

Jako radca prawny (podatnik VAT) reprezentowałem klienta w postępowaniu przed sądem o zapłatę. W wyniku pozytywnego zakończenia sprawy, został wydany wyrok nakazowy, a po uprawomocnieniu się rozpoczęto jego egzekucję. W wyroku tym zasądzono koszty postępowania, w tym koszty zastępstwa procesowego, które zgodnie z zawartą z mocodawcą umową stanowią moje dodatkowe wynagrodzenie, powiększone o podatek VAT, który to mocodawca ma dodatkowo uiścić. W trakcie egzekucji komornikowi udało się uzyskać tę kwotę. Została ona przelana w dwóch częściach z konta kancelarii komornika na konto mojej kancelarii. Czy w tej sytuacji mam obowiązek odprowadzenia VAT od kwoty, jaka została mi przelana w związku z zasądzonymi kosztami sądowymi od pozwanego, a które zostały mi przekazane od komornika w wyniku egzekucji?

"(...) Jak wynika z (...) art. 29a ust. 1 ustawy (o VAT - przyp. red.), podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej. (...).

W konsekwencji analiza przedstawionych okoliczności sprawy w kontekście powołanych przepisów prawa prowadzi do wniosku, że zwrot kosztów zastępstwa procesowego podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż stanowi część zapłaty za usługę zastępstwa procesowego świadczonej przez Pana na rzecz klienta. Zatem w przedmiotowej sprawie uzyskanie kosztów zastępstwa procesowego przez Pana związane jest bezpośrednio z umownym stosunkiem zlecenia z klientem. Podkreślenia wymaga, że w imieniu klienta pobiera Pan od strony przegrywającej proces zasądzony przez sąd zwrot kosztów zastępstwa procesowego. Tym samym świadczy Pan usługi na rzecz klienta, z którym zawarł Pan umowę o zastępstwo procesowe. Kwoty kosztów zastępstwa procesowego zasądzone przez sąd stanowią dodatkowy składnik wynagrodzenia dla Pana obok wynagrodzenia określonego przez Pana i klienta w umowie o zastępstwo procesowe.

Zatem (...) względem klienta świadczy Pan usługi, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy. Skutkiem powyższego zasądzone tytułem kosztów zastępstwa procesowego kwoty inkasowane przez Pana podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako wynagrodzenie za usługi mieszczące się w zakresie czynności, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Ponadto wskazania wymaga, że przepisy ustawy oraz rozporządzeń wykonawczych nie przewidują zwolnienia od podatku dla tych usług.

W konsekwencji zwrot kosztów zastępstwa procesowego zasądzony przez sąd, a uzyskany od komornika, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT i tym samym jest Pan zobowiązany do odprowadzenia podatku VAT w związku z otrzymaniem ww. kwoty, jaka została Panu przelana w związku z zasądzonymi kosztami sądowymi od pozwanego, a które zostały Panu przekazane od komornika w wyniku egzekucji. (...)".

(interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 3 września 2024 r., nr 0113-KDIPT1-1.4012.499.2024.2.MSU)