Zapłata za pracowników zaległych składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne

Z uzasadnienia

"Istota sporu w niniejszej sprawie wiąże się z rozstrzygnięciem problemu, czy w związku z tym, że Szpital jako pracodawca odprowadził zaległe składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, również w części należnej od pracownika, stanowi to dla niego przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, istotnym jest, że w żadnym momencie obowiązek zapłaty zaległych składek z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego nie ciążył na skarżącej. Obowiązki płatnika ubezpieczenia społecznego określone zostały w art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (...). Płatnik składek jest obowiązany zgodnie z przepisami tej ustawy, obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy. Z powyższego wynika, że Szpital jako płatnik regulując zaległe składki na ubezpieczenie społeczne zrealizował ciążący na nim obowiązek. Wykonania zaległego zobowiązania przez płatnika, w zakresie obliczenia, potrącenia z dochodu ubezpieczonego oraz odprowadzania składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, nie można utożsamiać z wykonaniem obowiązku za kogoś innego, tj. w tym przypadku za byłego pracownika. W przypadku składek na ubezpieczenie zdrowotne zbieżne wnioski należy wywieść z treści art. 87 ust. 1 oraz art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych (...).

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, fakt późniejszego wpłacenia składek (późniejszego wywiązania się z opisanego obowiązku prawnego) nie zmienia charakteru prawnego wpłaty. Pozostaje ona nadal składką na ubezpieczenie społeczne bądź zdrowotne.

I tak, Szpital działając w zwłoce, uiszczając zaległe składki w ramach swoich publicznoprawnych obowiązków jako płatnik, nie dokonuje żadnego przysporzenia majątkowego z tego tytułu pracownikowi.

Trzeba przy tym zaznaczyć, że przyjęcie za prawidłowe stanowiska Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej prowadziłoby do zakłócenia podstawowych zasad opodatkowania, w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, a mianowicie zakazu podwójnego opodatkowywania. Wobec powyższego, wbrew zarzutom skargi kasacyjnej, trafnie Sąd pierwszej instancji uznał, że Szpital jako płatnik uiszczając zaległe składki w części należnej od świadczenia wypłacanego pracownikowi, nie dokonuje żadnego przysporzenia majątkowego zwiększającego jego majątek".

(wyrok NSA z 21 lutego 2023 r., sygn. akt II FSK 1877/20)

Od redakcji

W sprawie konsekwencji podatkowych zapłaty przez płatnika zaległych składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne Minister Finansów 30 marca 2023 r. wydał interpretację ogólną nr DD3.8203.1.2023 (Dz. Urz. Min. Fin. poz. 42). Stwierdził w niej, że zapłata przez płatnika zaległych składek, które powinny być sfinansowane ze środków osób ubezpieczonych, nie stanowi u nich przychodu podlegającego opodatkowaniu.