Wydatki na rzecz wspólnika świadczącego usługi dla swojej spółki

Podatnik prowadził jednoosobową działalność gospodarczą, której przedmiotem był międzynarodowy przewóz towarów. Obecnie zamierza zawiązać z inną osobą spółkę z o.o., w ramach której będzie wykonywał takie same usługi własnym samochodem ciężarowym. Obowiązek świadczenia dodatkowych usług będzie wynikał z umowy spółki. Czy spółka będzie mogła zaliczać do kosztów uzyskania przychodów wynagrodzenie za świadczone na jej rzecz usługi oraz wydatki stanowiące zwrot kosztów paliwa, poniesione przez wspólnika w związku z tymi usługami?

Wynagrodzenie oraz wydatki z tytułu zwrotu kosztów paliwa, o których mowa w pytaniu będą mogły zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

W myśl art. 159 Kodeksu spółek handlowych, jeżeli wspólnikowi mają być przyznane szczególne korzyści lub jeżeli na wspólnika mają być nałożone, oprócz wniesienia wkładów na pokrycie udziałów, inne obowiązki wobec spółki, należy to pod rygorem bezskuteczności wobec spółki dokładnie określić w umowie spółki. W myśl natomiast art. 176 § 1 K.s.h., jeżeli wspólnik ma być zobowiązany do powtarzających się świadczeń niepieniężnych, w umowie spółki należy oznaczyć rodzaj i zakres takich świadczeń. Co istotne, wynagrodzenie wspólnika za takie świadczenia na rzecz spółki jest wypłacane przez spółkę także w przypadku, gdy sprawozdanie finansowe nie wykazuje zysku. Wynagrodzenie to nie może przewyższać cen lub stawek przyjętych w obrocie (art. 176 § 2 K.s.h.).

Możliwość zaliczania wynagrodzenia do kosztów uzyskania przychodów należy rozstrzygnąć na podstawie art. 15 ust. 1 updop, który stanowi, że kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 updop.

Oznacza to, że ponoszone wydatki, po wyłączeniu wydatków enumeratywnie wymienionych w przywołanym art. 16 ust. 1 updop, stanowić mogą koszty uzyskania przychodu, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami, w tym służą zachowaniu albo zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów. Mając natomiast na uwadze wyłączenia wynikające z art. 16 ust. 1 updop, należy odnieść się w szczególności do treści art. 16 ust. 1 pkt 38 updop. Zgodnie z tym przepisem nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z dokonywaniem jednostronnych świadczeń na rzecz wspólników lub członków spółdzielni niebędących pracownikami w rozumieniu odrębnych przepisów, z tym że wydatki ponoszone na rzecz członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i innych spółdzielni zajmujących się produkcją rolną są kosztem uzyskania przychodów w części dotyczącej działalności objętej obowiązkiem podatkowym w zakresie podatku dochodowego.

W dyspozycji tego przepisu mieszczą się sytuacje, gdy spółka kapitałowa dokonuje świadczenia na rzecz swojego wspólnika, nie otrzymując w zamian żadnego świadczenia wzajemnego. Taki stan faktyczny nie występuje jednak w rozpatrywanej sprawie. Wspólnik spółki z o.o. będzie zobowiązany umową spółki do wykonywania powtarzających się świadczeń niepieniężnych na rzecz spółki, za które otrzyma od spółki wynagrodzenie. Wykonując obowiązki wynikające z umowy spółki, świadczy zatem określone czynności na rzecz spółki, co wyklucza możliwość uznania tych świadczeń za mające charakter jednostronny. Tym samym przepis art. 16 ust. 1 pkt 38 updop nie znajdzie zastosowania w omawianym przypadku (por. interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 9 lipca 2020 r., nr 0114-KDIP2-1.4010.119.2020.3.JF).

Odnośnie natomiast wydatków stanowiących zwrot kosztów paliwa nabytego przez wspólnika na cele wykonywanych usług, należy przeanalizować treść art. 16 ust. 1 pkt 51 updop, na podstawie którego nie uważa się za koszty uzyskania przychodów 25% poniesionych wydatków, z nieistotnym tu zastrzeżeniem, z tytułu kosztów używania samochodu osobowego na potrzeby działalności gospodarczej - jeżeli samochód osobowy jest wykorzystywany również do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika.

W rozpatrywanej sytuacji wykonywanie międzynarodowego przewozu towarów będzie się odbywać samochodem niestanowiącym samochodu osobowego, wobec tego powołany art. 16 ust. 1 pkt 51 updop nie znajdzie tu zastosowania. W rezultacie wartość zwróconych wspólnikowi kosztów z tytułu nabycia przez niego paliwa na potrzeby świadczenia usług na rzecz spółki będzie w spółce kosztem uzyskania przychodów w pełnej wysokości. Należy jednak zadbać o właściwe udokumentowanie tych kosztów.