Podatnicy uprawnieni do zwolnienia ze względu na wysokość sprzedaży

Podmiot rozpoczynający działalność gospodarczą co do zasady korzysta ze zwolnienia z VAT i to bez konieczności dopełniania jakichkolwiek obowiązków o charakterze formalnym.

Zwolnieniu z podatku VAT podlegają tzw. drobni przedsiębiorcy, tj. podmioty prowadzące działalność gospodarczą, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty określonej w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT, tj. 200.000 zł.

Podatnicy rozpoczynający wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu VAT w trakcie roku podatkowego, mają prawo do zwolnienia z VAT, jeżeli przewidywana przez nich wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty 200.000 zł (art. 113 ust. 9 ustawy o VAT).

Rozpoczynając działalność gospodarczą, podmiot któremu przysługuje prawo do zwolnienia z podatku VAT, powinien przeanalizować, czy z ekonomicznego punku widzenia podmiotowe zwolnienie wynikające z art. 113 ustawy o VAT jest korzystne dla jego firmy.

Podstawowym kryterium przy tej ocenie powinien być sposób prowadzenia działalności gospodarczej, a dokładnie rodzaj odbiorców, do których firma zamierza kierować swoje usługi (towary).

Generalnie zwolnienie podmiotowe z podatku VAT jest korzystne dla podatników, którzy dokonują sprzedaży na rzecz:

• osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej,
• podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, ale zwolnionych podmiotowo z VAT, z uwagi na wartość sprzedaży,
• podmiotów wykonujących wyłącznie czynności zwolnione przedmiotowo z VAT.

Wynika to z faktu, iż podmiot zwolniony z podatku VAT do sprzedawanych usług i towarów nie dolicza podatku VAT, co powoduje, że mają one niższą cenę brutto. Cena brutto istotna jest jednak wyłącznie dla odbiorcy towaru, który nie jest czynnym podatnikiem VAT.

Wbrew pozorom jednak, podatnik korzystający ze zwolnienia podmiotowego nie uniknie w pewnym zakresie obciążenia sprzedawanych towarów lub świadczonych usług podatkiem VAT. Będzie on zawarty w cenach nabywanych przez tego podatnika materiałów, towarów, środków trwałych i - zwiększając koszty prowadzonej działalności - będzie wpływał na ostateczną cenę jaką zapłaci nabywca.

W sytuacji gdy kontrahentami podatnika są podmioty będące czynnymi podatnikami VAT, to zainteresowane są one poziomem cen netto (czyli możliwością odliczenia podatku naliczonego), a nie poziomem cen brutto, ponieważ taka transakcja (w kwotach brutto) zdecydowanie zwiększa cenę produktu finalnego.

Zwolnienie podmiotowe niekorzystne jest również w sytuacji, gdy podatnik rozpoczynający działalność gospodarczą zamierza dokonywać dużych zakupów inwestycyjnych. Jako niezarejestrowany podatnik VAT nie będzie miał prawa odliczać podatku naliczonego zawartego w tych zakupach, co również znacznie podwyższy koszty jego działalności.

Uwaga

Zwolnienie podmiotowe z podatku VAT nie jest korzystne w sytuacji gdy:

• nabywcami towarów i usług oferowanych przez podatnika są podatnicy VAT niekorzystający ze zwolnienia,
• podatnik dokonuje sprzedaży towarów i usług opodatkowanych stawką niższą niż podstawowa, w wyniku czego w przypadku rezygnacji ze zwolnienia wystąpiłaby u niego nadwyżka podatku naliczonego nad należnym,
• podatnik dokonuje dużych zakupów inwestycyjnych.

Poza względami ekonomicznymi należy oczywiście wziąć pod uwagę zaletę zwolnienia podmiotowego, którą jest znaczne ograniczenie obowiązków o charakterze formalnym związanych z prowadzeniem dokumentacji podatkowej.

Podatnicy, którzy korzystają ze zwolnienia z VAT nie mają obowiązku:

• dokonania rejestracji dla podatku od towarów i usług we właściwym urzędzie skarbowym na formularzu VAT-R,
• prowadzenia ewidencji dotyczących zarówno sprzedaży, jak i dokonywanych zakupów, o których mowa w art. 109 ust. 3 ustawy,
• przesyłania w formie elektronicznej deklaracji podatkowych wraz z ewidencją VAT w formie pliku JPK_V7M/V7K,
• rozliczenia podatku do zapłaty.