Wykorzystanie przez klienta kuponu rabatowego otrzymanego w ramach promocji

Z uzasadnienia

"Istota sporu w postępowaniu kasacyjnym dotyczy tego, czy korzystanie z tego typu »kuponów rabatowych« przez kupujących na platformie internetowej i obniżanie w ten sposób ceny zakupu stanowić będzie przychód dla uczestników akcji promocyjnych, a w konsekwencji czy na Spółce będą ciążyć obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych w związku z tak przyznanymi rabatami. (...)

Nie można (...) zgodzić się z organem interpretacyjnym, że kwota równoważna kwocie zrealizowanego kuponu rabatowego stanowi dla klienta internetowej platformy handlowej »wartość pieniężną«, o której stanowi art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f. W orzecznictwie przyjmuje się, że pod pojęciem »wartości pieniężne« rozumieć należy aktywa finansowe, stanowiące substytut pieniądza, a więc przede wszystkim papiery wartościowe, a także środki płatnicze, jak weksle, czeki, akredytywy, przekazy. W rezultacie na gruncie art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f. określenie to obejmuje świadczenia o różnym charakterze, w tym nie tylko papiery wartościowe, ale i świadczenia w naturze, czy świadczenia nieodpłatne. Jednakże nie wszystkie wartości pieniężne muszą przybrać postać przychodu, o którym mowa w art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f. (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 lipca 2018 r., sygn. akt II FSK 1824/16, publ. CBOSA). W realiach rozpatrywanej sprawy opisane kupony rabatowe realizowane przez klientów platformy internetowej w ramach prowadzonej przez skarżącą akcji marketingowej nie mogą stanowić dla nich przychodu z innych źródeł w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 i art. 20 ust. 1 u.p.d.o.f., jak również z działalności gospodarczej w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f. Nie do przyjęcia jest założenie, że osoba korzystająca z takiego kuponu nabywając towar po cenie niższej od regularnej oferty osiąga korzyść majątkową odpowiadającą różnicy w cenie produktu, wyłącznie z uwagi na to, że owo zmniejszenie ceny jest finansowane przez inny podmiot niż rzeczywisty sprzedawca. Wadliwe jest bowiem przekonanie organu, że tego rodzaju akcja marketingowa różni się od programów promocyjnych przeznaczonych dla wszystkich klientów dokonujących zakupu czy to w globalnej, internetowej sieci za pośrednictwem portalów handlowych, czy też w placówkach stacjonarnych, bądź za pośrednictwem stron internetowych prowadzonych przez samych sprzedawców. Nie ma wątpliwości, że każdy rabat (jako zniżka ceny) udzielany przez Spółkę stanowi określoną korzyść dla nabywcy towaru objętego kuponem rabatowym. Jednakże przyjęcie stanowiska, że stanowi on przychód w postaci wartości pieniężnej oznaczałoby, iż każdy konsument nabywający towar po obniżonej cenie w stosunku do pierwotnej ceny towaru, każdorazowo powinien wykazywać przychód podlegający opodatkowaniem podatkiem dochodowym od osób fizycznych w części odpowiadającej różnicy pomiędzy ceną pierwotną, a rzeczywistą ceną zapłaconą za dany towar. Czynnikiem różnicującym z punktu widzenia klienta nie może być wyłącznie charakter podmiotu przyznającego obniżkę ceny, a mianowicie czy jest to faktyczny sprzedawca, czy tylko pośrednik w tej sprzedaży. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego osoby korzystające z takich akcji promocyjnych nie różnią się od innych konsumentów (klientów) i nie mogą ponosić z tego tytułu dodatkowych obciążeń podatkowych. Akcje promocyjne kierowane są bowiem do różnych odbiorców, co ma swój wydźwięk jedynie marketingowy (promocyjny) mający na celu zwiększenie sprzedaży za pośrednictwem czy to platformy internetowej, czy sprzedaży w sklepach stacjonarnych, czy też sklepach internetowych. W praktyce jednak »korzyści« otrzymywane przez adresatów każdej promocji są analogiczne. Programy udzielania zniżek nazywanych rabatami, jak i poziom samego rabatu (zniżki, upustu ceny) nie odbiega od programów i rabatów odnoszących się do innych masowych klientów korzystających na globalnym rynku z dóbr oferowanych w różnorodnych formach sprzedaży. Tym samym uczestniczący w akcji promocyjnej Spółki klienci handlowej platformy internetowej nie uzyskują jakiejkolwiek dodatkowej korzyści w porównaniu do osób korzystających z innych programów promocyjnych organizowanych przez bezpośrednich sprzedawców. Wobec tego należy skonstatować, że »wartość pieniężna« stanowiąca przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f. nie może stanowić świadczenia dostępnego dla wszystkich klientów korzystających z zakupów za pośrednictwem powszechnie dostępnej internetowej platformy handlowej. Aby określony przychód jako »wartość pieniężna« w ogóle wystąpił powinien mieć charakter wyjątkowy, skierowany tylko dla określonego kręgu podmiotów. Jeśli bowiem określone świadczenie jest powszechnie dostępne lub możliwe do uzyskania dla wszystkich, to tym samym nie reprezentuje ono żadnej wartości rynkowej. Każdy może w równym stopniu z niego skorzystać, co często jest elementem gry lub strategii rynkowej danego podmiotu gospodarczego (por. podobnie wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 2 lutego 2016 r., sygn. akt II FSK 3469/13, publ. CBOSA). Tymczasem jak wynika z opisu zaprezentowanego stanu faktycznego, a dotyczącego zdarzenia przyszłego, akcja marketingowa ogłoszona będzie za pośrednictwem środków masowego przekazu. W jej ramach będą przyznawane »kupony rabatowe« zarówno zarejestrowanym już użytkownikom platformy handlowej, jak i osobom dotychczas z niej niekorzystającym. Warunkiem ich otrzymania przez klienta platformy będzie dokonanie transakcji zakupu w czasie trwania promocji, co powoduje, że tak określona zniżka dotycząca ceny przyszłych zakupów skierowana będzie do nieograniczonego grona osób. Reasumując należy stwierdzić, że realizacja przez klienta »kuponu rabatowego« otrzymanego w ramach promocji od podmiotu prowadzącego internetową platformę handlową, uprawniającego go do zakupu za pośrednictwem tej platformy w przyszłości dowolnego produktu po obniżonej cenie, nie stanowi dla niego przychodu (...)".

(wyrok NSA z 9 lipca 2019 r., sygn. akt II FSK 2478/17)