Nieuzasadnione wypowiedzenie umowy o pracę

Sąd przyznał na rzecz byłej pracownicy odszkodowanie z tytułu nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę. Czy wypłacając zasądzone odszkodowanie powinniśmy pobrać zaliczkę na podatek dochodowy?

Odszkodowanie z tytułu nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę jest zwolnione z opodatkowania.

Przychodem ze stosunku pracy są wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia związane z aktualnym lub byłym zatrudnieniem skutkujące powstaniem przysporzenia majątkowego. Tego rodzaju przychodem są m.in. różnego typu odszkodowania wypłacane pracownikom i byłym pracownikom (jeżeli ich źródłem jest stosunek pracy). Opodatkowanie danego odszkodowania zależy od przyczyny jego wypłaty.

Otrzymane odszkodowania są wolne od podatku, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 updof, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost:

• z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, lub
   
• z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy.

Od tej zasady ustawodawca poczynił wyjątki. Wśród podlegających opodatkowaniu w art. 21 ust. 1 pkt 3 updof wymienił m.in. odszkodowania:

• określone w prawie pracy z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
   
• przyznane na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
   
• wynikające z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

W razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu. Odszkodowanie to przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Tak wynika z art. 45 i 47¹ K.p.

Przepisy Kodeksu pracy przewidują także wypłatę odszkodowań w razie niezgodnego z prawem wypowiedzenia terminowych umów o pracę. W przypadku umowy na okres próbny odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do upływu którego umowa miała trwać, a umowy na czas określony - w wysokości wynagrodzenia za czas, do upływu którego umowa miała trwać, co do zasady, nie więcej jednak niż za 3 miesiące. Wynika to z art. 50 K.p.

Wysokość i zasady ustalania odszkodowania za nieuzasadnione lub niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę (na czas nieokreślony, czas określony, okres próbny) wynikają wprost z przepisów odrębnej ustawy, tj. z Kodeksu pracy. Ponadto w art. 21 ust. 1 pkt 3 updof odszkodowania te nie zostały wymienione jako wyjątek podlegający opodatkowaniu. Tym samym spełnione są warunki do zwolnienia takich odszkodowań z opodatkowania.