Szkoda całkowita w firmowym samochodzie

W wyniku zdarzenia drogowego uszkodzeniu uległ samochód specjalny, tzw. laweta, będący środkiem trwałym. Pojazd nie stanowi samochodu osobowego w rozumieniu ustawy o PIT. Był on objęty polisą OC, AC, a także NNW. Ubezpieczyciel zadecydował o wypłacie tzw. szkody całkowitej, ponieważ w jego ocenie naprawa auta nie była uzasadniona. Ubezpieczenie zostało wpłacone bezpośrednio do banku, który udzielił kredytu na sfinansowanie zakupu tego pojazdu. Podatnik (osoba fizyczna) zdecydował się naprawić ten samochód. Czy w takiej sytuacji odszkodowanie jest przychodem wolnym od podatku?

Otrzymane odszkodowanie jest przychodem podatkowym, które może korzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego.

W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano wprost, że otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością są przychodami z działalności gospodarczej (art. 14 ust. 2 pkt 12 updof).

Jednocześnie, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 29b updof, odszkodowanie za szkody w środku trwałym, z wyłączeniem samochodu osobowego, jest wolne od podatku dochodowego, w przypadku gdy odszkodowanie zostanie wydatkowane w roku podatkowym lub roku bezpośrednio po nim następującym na:

• remont środka trwałego, którego dotyczyła szkoda albo
   
• zakup lub wytworzenie we własnym zakresie środka trwałego zaliczonego zgodnie z Klasyfikacją Środków Trwałych (KŚT) do tego samego rodzaju co środek trwały, którego dotyczyła szkoda.

Przy tym stosuje się tu odpowiednio art. 23 ust. 1 pkt 45 updof. Na jego podstawie nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych dokonywanych od tej części ich wartości, która odpowiada poniesionym wydatkom na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie tych środków lub wartości niematerialnych i prawnych, odliczonym od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym albo zwróconym podatnikowi w jakiejkolwiek formie. Również innych wydatków i kosztów bezpośrednio sfinansowanych z odszkodowania, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29b updof nie uważa się za koszty uzyskania przychodów. Tak wynika z art. 23 ust. 1 pkt 56 updof.

Zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29b updof stosuje się także do otrzymanego odszkodowania w części odpowiadającej wartości wydatków poniesionych przez podatnika na cele określone w tym przepisie od dnia powstania szkody do dnia otrzymania odszkodowania, w części niezaliczonej do kosztów uzyskania przychodów, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne (art. 21 ust. 35a updof).

W rozpatrywanej sytuacji w wyniku zdarzenia drogowego uszkodzeniu uległ samochód objęty ubezpieczeniem AC. W związku z tym podatnik otrzymał odszkodowanie, które dla celów podatkowych stanowi przychód. Jeśli we wskazanym czasie poniesie wydatki na remont pojazdu, to odszkodowanie odpowiadające równowartości tych wydatków będzie korzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego, a same wydatki nie będą stanowić kosztów uzyskania przychodów.

Odszkodowanie będzie także wolne od podatku, jeśli wydatki na remont samochodu poniesione od dnia powstania szkody do dnia otrzymania odszkodowania nie zostaną zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Wówczas kwota odszkodowania odpowiadająca równowartości tych wydatków będzie korzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego.