Różnice kursowe od własnych środków pieniężnych

W praktyce rachunek walutowy przede wszystkim służy do otrzymywania należności i regulowania zobowiązań w walucie obcej. Przy takich operacjach zazwyczaj kurs waluty w dniu zapłaty lub innej formy wypływu z rachunku walutowego będzie różnił się od kursu z dnia wpływu waluty na rachunek.

Aby ustalić różnicę kursową od własnych środków pieniężnych, trzeba porównać wycenę środków pieniężnych w dniu ich wpływu i w dniu wypływu.

Stosownie do art. 24c ust. 2 pkt 3 updof i art. 15a ust. 2 pkt 3 updop, dodatnie różnice kursowe powstają, jeśli wartość otrzymanych lub nabytych środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej w dniu ich wpływu jest niższa od wartości tych środków lub wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy wypływu tych środków lub wartości pieniężnych, według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni.

Natomiast w myśl art. 24c ust. 3 pkt 3 updof i art. 15a ust. 3 pkt 3 updop, ujemne różnice kursowe powstają, jeżeli wartość otrzymanych lub nabytych środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej w dniu ich wpływu jest wyższa od wartości tych środków lub wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy wypływu tych środków lub wartości pieniężnych, według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni.

Tak więc realizacja przychodów/kosztów z tytułu dodatnich/ujemnych różnic kursowych od własnych środków pieniężnych może nastąpić w wyniku np. sprzedaży waluty zgromadzonej na rachunku walutowym, zapłaty walutą za zobowiązania, przekazania waluty w darowiźnie. Z kolei samo przechowywanie przez podatnika walut obcych i zmiana ich kursu nie powoduje powstania podatkowych różnic kursowych.

Ustalając różnice kursowe od środków własnych, należy pamiętać o zastosowaniu odpowiedniego kursu, który jest określony w art. 24c ust. 4 updof i art. 15a ust. 4 updop. Z przepisów tych wynika, że w przypadku sprzedaży lub kupna walut obcych oraz zapłaty zobowiązań należy uwzględnić kurs faktycznie zastosowany. Jednak gdy do zapłaty zobowiązań nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty w danym dniu, stosuje się kurs średni ogłaszany przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień.

Przy wycenie wypływających z rachunku walutowego środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej, podatnik wyznacza kolejność, według jednej z metod stosowanych w rachunkowości, której nie może zmieniać w trakcie roku podatkowego (art. 24c ust. 8 updof i art. 15a ust. 8 updop). Do metod tych zalicza się metody: FIFO ("pierwsze przyszło - pierwsze wyszło"), LIFO ("ostatnie przyszło - pierwsze wyszło") oraz kursów średnioważonych.