podatek VAT, podatek dochodowy, ulgi, odliczenia, zwolnienia podatkowe
lupa
A A A

Likwidacja działalności gospodarczej - Dodatek do Gazety Podatkowej nr 103 (1560) z dnia 24.12.2018

Różne drogi likwidacji spółki osobowej

W przepisach nie ma jednego postępowania likwidacyjnego przeznaczonego dla każdej spółki. Zasady rozwiązania spółki cywilnej należy ustalić w oparciu o regulacje Kodeksu cywilnego (patrz ramka), natomiast w przypadku spółek handlowych należy przestrzegać regulacji Kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z jego przepisami likwidacja jest procedurą mającą doprowadzić do ustania bytu prawnego spółki handlowej i wykreślenia jej z KRS. Przy tym inne zasady likwidacji i rozwiązania dotyczą spółek jawnych, partnerskich i komandytowych, a inne spółek komandytowo-akcyjnych oraz kapitałowych (patrz pkt 3 dodatku). Art. 67 K.s.h. dotyczący spółki jawnej zezwala na zastąpienie postępowania likwidacyjnego innym sposobem zakończenia działalności. Regulację tę odpowiednio mogą stosować spółki partnerskie i komandytowe stosownie do treści art. 89art. 103 K.s.h., z uwzględnieniem przepisów art. 98-101 K.s.h. (rozdział dotyczący rozwiązania spółki) w przypadku spółki partnerskiej i art. 124 K.s.h. odnośnie spółki komandytowej.

Kto decyduje o likwidacji spółki?

Stosownie do art. 67 § 1 K.s.h. w razie zaistnienia któregoś z powodów rozwiązania spółki należy przeprowadzić likwidację spółki (zob. art. 68-85 K.s.h.), chyba że wspólnicy uzgodnili inny sposób zakończenia jej działalności. Alternatywny sposób zakończenia działalności spółki może być uzgodniony zarówno przed, jak i po zajściu przyczyny rozwiązania spółki. Wskazuje na to pośrednio art. 67 § 2 K.s.h. Zgodnie z nim w przypadku wypowiedzenia umowy spółki przez wierzyciela wspólnika lub ogłoszenia upadłości wspólnika porozumienie w sprawie zakończenia działalności spółki po zaistnieniu powodu jej rozwiązania wymaga zgody odpowiednio wierzyciela lub syndyka.


Postępowanie likwidacyjne w spółce jawnej, partnerskiej i komandytowej ma charakter nieobowiązkowy.

Inny sposób zakończenia działalności

Decydując się na rezygnację z postępowania likwidacyjnego, wspólnicy muszą określić, w jaki sposób zostanie ono zastąpione. Ustalenia wspólników mogą być ujęte w ich jednomyślnej uchwale. Sama uchwała dotycząca wskazanych kwestii nie wymaga szczególnej formy. Może być sporządzona na piśmie. Zanim jednak taka uchwała zostanie podjęta, należy sprawdzić treść umowy spółki pod kątem tego, czy zawiera postanowienia dotyczące zakończenia działalności spółki. W razie potrzeby (np. gdy przewiduje, że w przypadku zaistnienia przyczyny rozwiązania spółki przeprowadza się likwidację) trzeba wprowadzić najpierw do niej stosowne zmiany. Jeśli umowa spółki milczy w tej kwestii, jest to jednoznaczne z tym, że podejmując uchwałę o rozwiązaniu spółki wspólnicy mogą jednocześnie uzgodnić alternatywny sposób zakończenia działalności spółki.

Układ wspólników może przewidywać przykładowo, że wspólnicy spłacą wierzycieli, a pozostałym majątkiem spółki podzielą się w naturze, bez jego upłynniania czy że przedsiębiorstwo zostanie sprzedane osobie spoza spółki, z uzyskanych środków zostaną zaspokojeni wierzyciele i dojdzie do rozliczenia ze wspólnikami. Uczestnicy spółki mogą też uzgodnić, że jeden z nich przejmie przedsiębiorstwo spółki w celu indywidualnego prowadzenia, a pozostałym zostaną spłacone ich udziały. Wspólnik przyjmujący majątek może zobowiązać się wobec pozostałych wspólników, że spłaci wierzycieli (art. 392 K.c.). Takie postanowienia wiążą wspólników, lecz nie są skuteczne wobec wierzycieli spółki.

Wymogi co do formy czynności

Trzeba też pamiętać, że o ile samo uzgodnienie dotyczące ustalenia innego sposobu zakończenia działalności spółki nie wymaga szczególnej formy, o tyle nie dotyczy to już czynności mających zastąpić proces likwidacji spółki. SN w postanowieniu z dnia 29 czerwca 2011 r., sygn. akt IV CSK 473/10, potwierdził, że czynności związane z przeniesieniem własności majątku spółki na wspólnika lub inną osobę bądź ich upoważnienia do zbycia majątku spółki powinny być kwalifikowane jako odpowiednie czynności prawne (np. umowa sprzedaży, darowizny, zlecenie sprzedaży majątku spółki), z konsekwencjami przewidzianymi przez prawo cywilne co do wymaganej formy tych czynności. Jeżeli zatem miałoby dojść do przeniesienia np. prawa własności nieruchomości lub użytkowania wieczystego należących do spółki, umowa powinna mieć formę aktu notarialnego.

Wykreślenie spółki z KRS

Po ukończeniu czynności związanych z innym sposobem zakończenia działalności spółki, na wspólnikach ciąży obowiązek złożenia wniosku o jej wykreślenie z KRS. Rozwiązanie spółki następuje z chwilą wykreślenia jej z rejestru (art. 84 K.s.h.).

Skarb Państwa nabywa nieodpłatnie z mocy prawa mienie pozostałe po wykreślonym z KRS podmiocie, bez względu na przyczynę wykreślenia, którym nie rozporządził przed wykreśleniem właściwy organ, z chwilą wykreślenia z KRS (art. 25e ust. 1 ustawy o KRS - Dz. U. z 2018 r. poz. 986 ze zm.).

Niekiedy może być tak, że podmiot wpisany do KRS (w tym m.in. każda spółka handlowa) zostanie rozwiązany przez sąd rejestrowy bez przeprowadzania likwidacji (zob. art. 25a-25d ustawy o KRS).

Rozwiązanie spółki cywilnej według odrębnych reguł

Kodeks cywilny nie reguluje postępowania likwidacyjnego spółki cywilnej. Odsyła jedynie do odpowiedniego zastosowania przepisów o współwłasności w częściach ułamkowych (por. art. 875 § 1 i m.in. art. 210-220 K.c. - Dz. U. z 2018 r. poz. 1025 ze zm.), w tym także do przepisów o zniesieniu współwłasności. Dlatego też przyjmuje się, że w przypadku spółki cywilnej czynności tzw. likwidacyjne (spłata wierzycieli, podział pozostałego majątku) następują już po rozwiązaniu spółki. Warto jednak rozważyć, czy lepszym rozwiązaniem, np. z punktu widzenia rozliczenia podatku VAT, będzie przeniesienie majątku, czy jego upłynnienie jeszcze przed rozwiązaniem spółki. Podstawa prawna przejęcia wspólnego majątku wspólników zależy od tego, czy wspólnicy dokonają tego przed rozwiązaniem, czy już po tym fakcie. W pierwszym przypadku wspólnicy mogą zawrzeć umowę (por. wyrok SN z dnia 20 czerwca 2007 r., sygn. akt V CSK 132/07). Przesunięcie takie musi jednak odpowiadać wymaganiom co do formy czynności prawnych prowadzących do przeniesienia prawa podmiotowego (por. m.in. art. 751art. 158 K.c.). Natomiast po rozwiązaniu spółki losy wspólnego majątku reguluje art. 875 § 2-3 K.c. Kodeksowe regulacje wspólnicy mogą jednak zastąpić własnymi ustaleniami.

Rozwiązanie umowy spółki cywilnej może nastąpić na mocy jednomyślnej uchwały wspólników. Uchwała ta może określać termin rozwiązania spółki, w razie braku wskazania tego terminu spółka ulegnie rozwiązaniu w dniu podjęcia uchwały. Treść uchwały zależy od woli wspólników. Może być ona ograniczona tylko do stwierdzenia dotyczącego rozwiązania spółki. Nie ma też przeszkód, aby uchwała taka miała rozbudowaną treść np. o zasady podziału wspólnego majątku, o ile taki będzie istniał na dzień rozwiązania, czy też kwestie dotyczące przejęcia odpowiedzialności za długi związane z funkcjonowaniem spółki przez jednego ze wspólników. Ustalenia w kwestii spłaty długów będą wiązać uczestników spółki, nie będą natomiast skuteczne wobec jej wierzycieli. Rozwiązanie spółki cywilnej i wykreślenie jej z urzędu skarbowego czy statystycznego nie uchyla bowiem solidarnej odpowiedzialności wspólników za zobowiązania powstałe w czasie istnienia spółki i w związku z prowadzeniem w jej ramach działalności gospodarczej. Za te zobowiązania dotychczasowi wspólnicy odpowiedzialni są solidarnie (art. 864 K.c.). Aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani (zob. art. 366 K.c.). Podobnie rozwiązanie spółki cywilnej nie skutkuje wygaśnięciem jej zobowiązań podatkowych czy składkowych (art. 115 Ordynacji podatkowej - Dz. U. z 2018 r. poz. 800 ze zm.).

Rozwiązanie spółki cywilnej wspólnicy muszą zgłosić do CEIDG składając wniosek o zmianę wpisu (jeśli prowadzą jeszcze inną działalność indywidualnie, czy w ramach innej spółki cywilnej) bądź o wykreślenie wpisu. Rozwiązanie spółki wymaga zgłoszenia tego faktu do rejestru REGON i administracji skarbowej.

Więcej w zasobach płatnych

Serwis Głównego Księgowego

Gazeta Podatkowa

Terminarz

grudzień 2024
PN WT ŚR CZ PT SO ND
1
3
4
6
7
8
11
12
13
14
15
17
18
19
21
22
23
24
25
26
28
29
sklep.gofin.pl - RABATY, NAGRODY, PROMOCJE
NEWSLETTERY
Fachowe czasopisma - PoznajProdukty.gofin.pl
PODATEK VAT - zasady rozliczania i weryfikacji
PODATEK DOCHODOWY - przychody, koszty, środki trwałe, amortyzacja, leasing
Ordynacja podatkowa czyli o: kontroli, zobowiązaniach oraz interpretacji podatkowej
Przydatne linki
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.