Opłata za przelew karnych odsetek bankowych

Na potrzeby finansowania bieżącej działalności spółka zaciągnęła kredyt bankowy. Za opóźnioną spłatę raty bank naliczył karne odsetki. Czy odsetki oraz opłatę bankową za dokonanie ich przelewu można zaliczyć do kosztów firmowych, pomimo że są to odsetki sankcyjne?

Bankowe odsetki karne, o których mowa w pytaniu, stanowią swoisty rodzaj kary (sankcji) umownej. Obciążanie kosztów podatkowych tego typu zobowiązaniami oraz opłatami związanymi z ich przekazaniem bankowi zdeterminowane jest okolicznościami powodującymi obowiązek ich zapłaty.

Uregulowania zawarte w obu ustawach o podatku dochodowym zabraniają obciążania kosztów podatkowych wartością kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług. Ponadto kosztów podatkowych nie stanowią kary z tytułu zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów lub wykonanych robót i usług (art. 23 ust. 1 pkt 19 ustawy o pdof i odpowiednio art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o pdop).

W efekcie gdy obowiązek zapłaty kary umownej powstaje w wyniku wystąpienia innych niż wskazane w przywołanych przepisach okoliczności, wówczas jej wartością podatnik ma prawo obciążać koszty na zasadach ogólnych. Powinien zatem być w stanie wykazać związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy jej zapłatą a uzyskiwanymi przychodami lub z zachowaniem bądź zabezpieczeniem źródła przychodów.

Niewątpliwie odsetki bankowe, w tym odsetki karne od pożyczki zaciągniętej na potrzeby firmowe, wykazują taki związek. Jednak kosztu podatkowego nie stanowią naliczone, lecz niezapłacone albo umorzone odsetki od pożyczek (art. 23 ust. 1 pkt 32 ustawy o pdof oraz art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o pdop).

Dla sposobu rozliczenia w kosztach zapłaconych odsetek znaczenie ma faktyczne wykorzystanie pożyczki.

Zaliczeniu do tej kategorii nie podlegają bowiem m.in. odsetki od pożyczek zwiększających koszty inwestycji w okresie ich realizacji (art. 23 ust. 1 pkt 33 ustawy o pdof oraz art. 16 ust. 1 pkt 12 ustawy o pdop). Odsetki inwestycyjne naliczone do dnia przekazania składnika majątku do używania powiększają jego wartość początkową i są kosztem poprzez odpisy amortyzacyjne. Pozostała część odsetek, tj. naliczona już po dniu przyjęcia składnika majątku do używania, stanowi koszt podatkowy w momencie zapłaty. Podobnie odsetki od pożyczek przeznaczonych w rzeczywistości na bieżącą działalność firmy stają się kosztem uzyskania przychodów z chwilą ich faktycznej zapłaty. W sposób analogiczny do odsetek należy w kosztach potraktować opłaty bankowe za ich uregulowanie.

Kosztów podatkowych nie obciążają niezapłacone odsetki od kredytów.

O ile więc zaciągnięty przez spółkę kredyt został w rzeczywistości przeznaczony na bieżącą działalność, to odsetki karne od niego oraz opłaty za dokonanie ich przelewu na rzecz banku może ona rozliczyć w kosztach bezpośrednio w dacie zapłaty.