Używanie samochodu osobowego przez osobę niepełnosprawną - odpowiedź MF na pytanie naszego Wydawnictwa

Zgodnie z art. 26 ust. 7a pkt 14 ustawy o PDOF, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2018 r., osoba niepełnosprawna (lub podatnik mający na utrzymaniu taką osobę albo dziecko niepełnosprawne - po spełnieniu dodatkowych warunków) w ramach ulgi rehabilitacyjnej może odliczyć od dochodu wydatki na używanie (własnego lub stanowiącego współwłasność) samochodu osobowego w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł. Odliczenie to stosuje się do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2017 r.

Zaznaczamy, że w ww. przepisie (w "nowym" brzmieniu) nie ma już mowy o dojazdach na zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne ani o określonej grupie inwalidztwa (jak to było w "starym" stanie prawnym).

KIS udzieliła wyjaśnień dotyczących omawianej ulgi:

1) do "wydatków na używanie" samochodu, o których mowa w ww. przepisie, można zaliczyć wszelkie wydatki na samochód, tj. na paliwo, ubezpieczenie, naprawy, przejazd autostradą, parkowanie pojazdu,

2) poniesionych wydatków nie trzeba dokumentować,

3) w przypadku, gdy osoba niepełnosprawna nabyła auto lub uzyskała orzeczenie o niepełnosprawności w trakcie roku, może skorzystać z całego ww. limitu odliczenia (nie trzeba go proporcjonalnie przeliczać na okres posiadania auta/orzeczenia o niepełnosprawności).

Nasze Wydawnictwo wystąpiło z pytaniem do Ministerstwa Finansów (dalej: MF), czy podziela ww. stanowisko. W piśmie, jakie otrzymaliśmy w dniu 19 lutego 2018 r., MF wyjaśniło:

"(...) Podstawowym warunkiem (skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej w związku z używaniem samochodu osobowego - przyp. red.), który musi być spełniony, jest poniesienie wydatku na używanie samochodu osobowego. Wydatek może być każdego rodzaju (paliwo, ubezpieczenie, naprawy, itd.) (podkreśl. red.), przy czym źródłem jego finansowania muszą być środki własne (a nie np. NFZ), niezwrócone w jakiejkolwiek formie.

Samochód musi stanowić własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną albo dziecko niepełnosprawne, które nie ukończyło 16 roku życia. Niepełnosprawność osoby fizycznej musi być potwierdzana (orzeczeniem o niepełnosprawności, orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności lub decyzją o przyznaniu renty z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty socjalnej). Status osoby niepełnosprawnej pozostającej na utrzymaniu musi być udowodniony, w szczególności wysokością uzyskanych dochodów oraz stopniem pokrewieństwa lub powinowactwa. W przypadku wydatków poniesionych na używanie samochodu osobowego nie jest natomiast wymagane posiadanie dokumentów stwierdzających ich wysokość. Jednakże na żądanie organów podatkowych podatnik jest obowiązany przedstawić dowody niezbędne dla ustalenia prawa do odliczenia (podkreśl. red.).

W kontekście przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dowodami tymi będą np. dowód rejestracyjny samochodu, orzeczenie o niepełnosprawności lub odpis aktu małżeństwa (w przypadku, gdy wydatek dotyczy niepełnosprawnego małżonka pozostającego na utrzymaniu podatnika). Jeżeli przepisy prawa nie wymagają urzędowego potwierdzenia określonych faktów lub stanu prawnego w drodze zaświadczenia, dowodem może być również odebrane od strony, na jej wniosek, oświadczenie złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania, dotyczące np. poniesienia wydatku.

W świetle powyższego, za prawidłowe należy uznać wyjaśnienia KIS przytoczone w punktach 1 i 3 zapytania, w tym również w zakresie możliwości odliczenia całej kwoty 2.280 zł, w sytuacji gdy osoba niepełnosprawna nabyła samochód lub uzyskała status osoby niepełnosprawnej w trakcie roku podatkowego, którego odliczenie dotyczy. Za prawidłowe uznać należy również wyjaśnienia zawarte w punkcie 2, o ile odnoszą się do dokumentowania wysokości wydatku, a nie samego faktu jego poniesienia (podkreśl. red.). Ustawa z dnia 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne nie zniosła warunku poniesienia wydatku (podkreśl. red.). "Uwolniła" jedynie podatnika od obowiązku przedstawienia dokumentu potwierdzającego zlecenie i odbycie niezbędnych zabiegów leczniczo-rehabilitacyjnych, co jest konsekwencją nadania z dniem 1 stycznia 2018 r. nowego brzmienia art. 26 ust. 7a pkt 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych."