Jak sprawdzić status podatkowy kontrahenta?

W momencie realizacji transakcji, która powinna być objęta mechanizmem odwrotnego obciążenia, sprzedawca powinien sprawdzić, czy nabywca w tym konkretnym momencie figuruje w rejestrze jako czynny podatnik VAT. Jeżeli nie, wówczas - mimo że zawarta wcześniej umowa przewidywała rozliczenie na zasadzie odwrotnego obciążenia - powinna zostać opodatkowana przez sprzedawcę.

Weryfikacji statusu kontrahenta można dokonać za pośrednictwem strony internetowej Ministerstwa Finansów, pod adresem: http://www.finanse.mf.gov.pl/pp/wyszukiwarki, gdzie znajduje się baza on-line pod nazwą "Sprawdź status podmiotu w VAT". Usługa ta jest dostępna na Portalu Podatkowym, z którego można korzystać również na urządzeniach mobilnych, posiadających zainstalowane kompatybilne przeglądarki.

Po wpisaniu numeru NIP podmiotu system wygeneruje jeden z trzech poniższych komunikatów:

1. Podmiot o podanym identyfikatorze podatkowym NIP jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny. Dodatkowo informujemy, iż w celu potwierdzenia czy podmiot jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, podatnik i osoba trzecia mająca interes prawny, mogą złożyć do właściwego naczelnika urzędu skarbowego wniosek o wydanie zaświadczenia;

2. Podmiot o podanym identyfikatorze podatkowym NIP jest zarejestrowany jako podatnik VAT zwolniony;

3. Podmiot o podanym identyfikatorze podatkowym NIP nie jest zarejestrowany jako podatnik VAT.

Odpowiedź tę nabywca może wydrukować i dołączyć do swojej dokumentacji podatkowej. Wydaje się, że jest to obecnie najprostszy sposób na uzyskanie informacji o statusie kontrahenta.

Sprawdzenia statusu kontrahenta można również dokonać występując z wnioskiem do naczelnika urzędu skarbowego o wydanie zaświadczenia w tej sprawie. Należy jednak mieć na uwadze, że na wydanym zaświadczeniu urząd określi, czy sprzedawca jest czynnym podatnikiem VAT na dany dzień. Nie daje więc ono gwarancji, że np. w kolejnych miesiącach podmiot nadal będzie miał status podatnika czynnego. Aktualność takiego zaświadczenia nie jest zatem zbyt długa. Mimo to nie ma przeszkód, aby z wnioskiem o wydanie takiego zaświadczenia wystąpić ponownie, w razie powzięcia wątpliwości co do statusu kontrahenta.

Uwaga

Mechanizm odwrotnego obciążenia stosuje się w sytuacji gdy nabywca jest czynnym podatnikiem VAT. Z chwilą realizacji transakcji sprzedawca powinien sprawdzić status kontrahenta i w przypadku gdy ustali, że nie figuruje on w rejestrze jako czynny podatnik VAT, transakcję należy opodatkować według zasad ogólnych.